تاریخ انتشار : شنبه 10 شهریور 1397 - 10:30
کد خبر : 40380

شفاف سازی یک واجبِ شرعی است/ فساد فقط می‌تواند جمهوری اسلامی را نابود کند

شفاف سازی یک واجبِ شرعی است/ فساد فقط می‌تواند جمهوری اسلامی را نابود کند

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، احمد توکلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در نوزدهمین نشست اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل گفت: آی‌های که برادرمان تلاوت کرد، راجع به این بود که یهودیان به مسیحیان میگفتند شما بیایید یهودی شوید تا اهل

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، احمد توکلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در نوزدهمین نشست اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل گفت: آی‌های که برادرمان تلاوت کرد، راجع به این بود که یهودیان به مسیحیان میگفتند شما بیایید یهودی شوید تا اهل حق باشید، مسیحیان هم برعکس، میگفتند اگر شما مسیحی بشوید، اهل حق هستید، و از این شدیدتر هم در قرآن آمده: «قالت الیهود لیست النصاری علی شیء و قالت النصاری لیست الیهود علی شیء» یهودی‌ها به مسیحیان میگفتند، شما هیچ بهر‌های از حق ندارید، مسیحیان هم همین را به یهودیان میگفتند، خداوند هر دویشان را مذمت میکند.
توکلی افزود: یکی از نوگرایی‌هایی که شما باید داشته باشید، این است که مسلمانانه به طرف مقابلتان نگاه کنید، الان بنده تا جایی که اطلاع دارم، انجمن اسلامی مستقل بر سبیل حق و درستی حرکت میکند، ولی انجمن‌های اسلامیِ غیر مستقل هم خیلی بر سبیل ناحقی نیستند، اگر شما اینطور در فضای سیاسی فکر کنید که هر کسی در جمهوری اسلامی است، بهر‌های از حق دارد، این یک نوگرایی بزرگ اسلامی خواهد بود و تاثیر شگفتی بر عالم سیاست میگذارد، الان تازه بعد از سالیان سال دعوا و تهمت و سرکوفتی که ما به هم زدیم، کم کم داریم به این باور میرسیم که باید با هم وحدت داشته باشیم، تفاهم ملی داشته باشیم و حرکات خوبی دارد شروع میشود، این برای این است که ما در آن نگاه اسلامی تامل نکرده بودیم، این نکت‌های بود که میخواستم راجع به این آیه اول به خودم و هم به شما، یادآوری کرده باشم، اگر ما به جایی رسیدیم که کار خوبِ رقیبمان را دیدیم و ضعف‌های خودمان را هم دیدیم و از اولی دفاع کردیم و از دومی دفاع نکردیم، آن وقت ما میتوانیم بگوییم که مسلمان درست و حسابی هستیم.

الزامات نوگرایی

عضو مجمع تشخیص مصلحن نظام گفت: از این یک نمونه میخواهم نتیجه بگیرم که ما برای اینکه نوگرایی کنیم، باید ببینیم که اسلام چه گفته است که ما نمیکنیم، بعد همان کار را اگر عمل کنیم، میشود نوگرایی، مثلا منی که رئیس جمهورم یا وزیرم یا وکیلم اگر از موضع بالا با مردم صحبت کنم و ابلاغی صحبت کنم و نه اقنایی، میشود مثل همان داستان حضرت خضر (ع) و موسی (ع)، که حضرت موسی (ع) قرار گذاشت که اگر سالیان سال هم جستجو کنم تا این عالم را پیدا کنم، این کار را میکنم، از فلسطین تا بین النهرین راه رفت تا او را پیدا کرد، وقتی به او رسید درخواست کرد که او را همراهی کند تا حضرت خضر (ع) هم از علمش به او بیاموزد، حضرت خضر فرمود: «اجازه نمیدهم، زیرا تو نمیتوانی بر کار‌هایی که من میکنم صبر کنی انک لن تستطیعَ معی صبرا. چرا؟ فکیف تصبر علی ما لم… چگونه شما از کاری که خبر از علتِ آن نداری، میتوانی صبر کنی؟!» حضرت موسی (ع) اصرار کرد و قول داد که صبر می‎کند.

توکلی بیان کرد: این همه راه رفته بود تا به حضرت خضر برسد. با این حال با اولین کاری که خضر (ع) کرد، موسی (ع) شروع به اعتراض کرد، عه شما داری کشتی را سوراخ میکنی؟! گفت: دیدی گفتم نمیتوانی طاقت بیاوری؟ موسی (ع) عذر خواهی کرد که دیگر تکرار نکند و صبور باشند، رفتند جلوتر یک سنگی را خضر (ع) برداشت و یک پسر بچ‌های را کشت، دوباره حضرت موسی (ع) شروع کرد به اعتراض! که چرا بچه را کشتی بدون هیچ گناهی؟ حضرت خضر فرمود: «گفته بودم صبر کن تا بعدا دلیل همهی این حرف‌ها را به تو میگویم. حضرت موسی (ع) دوباره عذرخواهی کرد و یکبار دیگر فرصت خواست که به همراهیشان ادامه بدهد، در ادامه راه به شهری رسیدند و از مردم آن شهر نان تقاضا کردند، مردم آنجا به آن‌ها نان ندادند، وقتی داشتند از شهر خارج میشدند، یک دفعه حضرت خضر (ع) گفت که بیا باید این دیوار را تعمیر کنیم، حضرت موسی (ع) گفت: «ای بابا ما اگر میخواستیم برای این‌ها کار کنیم، خب کاری میکردیم که پولی بگیریم و نان تهیه کنیم» خضر (ع) اینبار فرمود: «هذا فراقٌ بینی و بینک» اینجا دیگر موقع جداییِ من و تو است! سه بار خطا کردی… و شروع کرد پس از آن دلیل هر سه کار را گفت.

به آقای هاشمی گفتم شما باید با مردم شفاف صحبت بکنید
وی تصریح کرد: حالا من با این قسمت قضیه کار دارم که اگر مردم با ما هم رای نشوند با ما همراهی نمیکنند، اینکه من به مردم ابلاغ کنم که شما این کار را بکن و آن کار را بکن، مردم از ما نمیپذیرند، چون دلیل این ابلاغیه‌ها را شفاف به آن‌ها نگفته ایم و آن‌ها به همین دلیل زیر بار نمیروند، من این را اوایل دهه ۷۰ نوشتم به آقای هاشمی که شما باید با مردم شفاف صحبت بکنید، شما دقیقا به آن‌ها بگویید که چه میگذرد، مردم هم اگر آن کار خوب باشد، با شما همراهی میکنند. اگر ما خواستیم ابلاغی با مردم رفتار کنیم، نتیجه اش این بود که مردم با ما راه نمیآیند، موسی ع. هم با آنکه آن همه راه رفته بود تا به خضر برسد، وقتی دید که کار‌های غیر معمولی دارد اتفاق میافتد، شروع به اعتراض کرد، خدا هم اصلا حضرت موسی را بابت این اعتراضش ملامت نکرد، چرا که به کار غیر معمول باید اعتراض کرد.

توکلی تصریح کرد: حتی اگر از حضرت خضر (ع) باشد، حالا اگر کار مسئولان جمهوری اسلامی هم برای ما شفاف باشد، ما هم با آن‌ها راه میرویم اصلا بین مسئولان جهان چه مسئولی بهتر از مسئولانِ جمهوری اسلامی؟ از نظر شخصی خیلی بهتر از خیلی جا‌ها هستند، حالا ممکن است از نظر عقلی کم بیاورند خیلی جا ها. از نظر دانش ممکن است کم بیاورند.

وی افزود: این‌ها واقعا کار‌های نو است این‌ها نگاه‌های نو است این‌ها از نظر سال حدوث نو نیست از زمان اسلام تا حالا در اختیار ما بوده حالا ما تازه میخواهیم به این‌ها عمل کنیم، منتهی یک لوازمی دارد، در آخرین جنگ پیغمبر (ص) ایشان نیرو تجهیز کردند و اسامه را که جوانی ۱۸ ساله بود به عنوان فرماندهی آن جنگ انتخاب کرد و خیلی‌ها به این تصمیم حضرت پیغمبر (ص) اعتراض کردند. اما پیامبر (ص) چرا اینکار را کرد؟ از آنجایی که وقتی خواست حضرت علی (ع) را که یک جوان بود به پیامبری انتخاب کند، برای مردم قابل پذیرش باشد؛ که باز هم نپذیرفتند.

وی بیان کرد: همین حضرت علی (ع) فرمودند: «رای الشیخ، احب الیّ من جولانِ الشباب» (پیش من تدبیر و تعقل شیخ دوست داشتنیتر از جولانِ جوان است)، جوان اهل تحرک و کار و خطر پذیری است، اما بدون عقل و تجربهی یک پیرِ با تدبیر نمیتواند درست کار کند.

بیایید کار‌ها را از دستانِ ما بگیرید
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: حالا من خواستم از این شعارِ «جوانگرایی» شما استقبال کرده باشم. شخصی از بنده پرسیده شما وقتی وکیل شدی در مجلش چند سالتان بود؟ گفتم ۲۷ سال، پرسید وقتی وزیر شدی؟ گفتم ۳۰ سال! گفت: پس چرا الان جوانان را تحویل نمیگیری؟ گفتم جوانیِ من طوری گذشت که توانایی کار سیاسی سنگین را برعهده بگیرم، حالا شما هم کار سنگین سیاسی بکنید و خودتان را آماده کنید، اینجور برنامه‌ها هم خیلی خوب است، شما جوانان باید بیایید کار‌ها را از دستانِ ما بگیرید، چون ما دستمان چیزی نمیبخشد! شما باید خودتان از ما بگیرید.

توکلی بیان کرد:، اما این موضوع شفایت که الان شعار رایج شده است و همه خواهان آن هستند و در ادبیات سیاسی ما جا باز کرده است، بدون توجه به این پدیده شفافیت، نمیتوان پیروزیِ بعضی از صحنه‌ها را به دست آورد.

وی افزود: تعریف شفافیت این است: اطلاعاتی که برای ارزیابی یک نهاد سیاسی لازم است، آسان دستیابی شود، پس هر اطلاعاتی هم به کار ما نمیآید، اطلاعاتی که ما بتوانیم بر اساس آن نهادی را که میخواهیم قضاوت کنیم، چرا ارز را ۴۲۰۰ تومان دادند؟ به چه کسانی دادند؟ با آن ارز چه کاری انجام دادند؟ تبدیل به کالای مناسبی شد یا نشد؟ آن وقت میتوانیم قضاوت کنیم که رئیس بانک مرکزی خیانت کرد یا خدمت کرد؟

وی اظهار کرد: شما اگر تاجر باشی، این اطلاعات برایت مهم است، میتوانی بفهمی الان این کالا در کشور زیاد است یا کم است و اگر وارد کنی، روی دستت میماند یا فروش میرود؟ تصمیم میتوانی بگیری؛ پس اطلاعات اگر شفاف شد کار‌ها سهل خواهد شد.

فساد فقط میتواند جمهوری اسلامی را نابود کند
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: شما تا حالا به این سوال فکر کرده اید که «جمهوری اسلامی را چه چیزی از پا در میآورد؟» کودتا؟ ساختار سپاه و ارتش را اگر کسی بشناسد، میتواند بفهمد که این اتفاق در ایران نمیافتد تجاوز و جنگ با دشمن خارجی، این هم ممکن نیست، چون مردم ایران ثابت کرده اند وقتی با دشمن خارجی مواجه شوند، اختلافات را کنار میگذارند و از هم دفاع میکنند، انقلابِ مخملی چطور؟ دو سه بار تاحالا امتحان کرده اند و نشده است، اما فساد اگر با آن مبارزه نشود، به راحتی کشور را نابود میکند، به تایید علمِ اقتصاد، به تایید دین، به وعدهی الهی.

توکلی بیان کرد: در اسلام اولین زنی که سرقت کرد و پیغمبر (ص) میخواست حد را بر او جاری کند، این‌ها رئیس قبیلهشان را فرستادند که بروند نزد پیامبر (ص) و پارتی بازی کند که او حد جاری نشود، پیامبر (ص) از این درخواست بسیار عصبانی شد و تما چهره اش از غضب سرخ شد، فرمودند، جوامع گذشته به این دلیل ساقط شدند که وقتی صاحب مکنت و قدرت و ثروتی جرمی را مرتکب میشد و عین همان فعل را یک فقیرِ بیچار‌های اگر مرتکب میشد، با آن ثروتمند کاری نداشتند، ولی زورشان به آن فقیر میرسید و مورد تعقیب واقع میشد.

وی افزود: این باعث شد که جامعه شان ساقط شد. یا امیر المومنین (ع) میفرماید، اگر یک طرف خدا و مردم قرار گرفتند و یک طرف خودت و خانواده ات یا دست‌های از کسانی که به ایشان تعلق خاطر داری (هم جناحی هایت) تو انصاف به خرج بده و طرف خدا و مردم را بگیر. اگر این کار را نکنی، ظلم کرده ای، و اگر ظلم کنی، فعلم انک من ظلم عباد الله کان الله خصمه دون عباده، هر کسی ظلم کند، خداوند هم علاوه بر مردم، دشمن او خواهد بود، و هر کس خدا با او دشمنی کند، «و من خاصمه الله ادهض حجته» کسی با خدا سرشاخ بشود، خداوند نفوذ کلام ا. از او میگیرد.

مردم مثل عسل حرف هایم را میخوردند
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: بچه‌ها وقتی من ۳۰ سالم بود، همزمان که وزیر کار بودم، سخنگوی دولت هم بودم، وقتی صحبت میکردم، مردم مثل عسل حرف هایم را میخوردند، چه برسد به باور کردن! از باور هم بیشتر، اما الان هر چه حرف میزنیم دیگر مردم نمیپذیرند! چه شده که اینطور شده است؟ برای اینکه بعضی ظلم‌ها از ما صادر شده که خداوند نفوذ کلام را از ما گرفته است؛ و چنین آدمی دائما در حال جنگ با خداست تا زمانی که توبه کند و از کارش دست بکشد، هیچ چیز هم در تغییر نعمت خدا موثرتر از حکومتی که در آن ظلم باشد، نیست؛ و ان الله یسمع دعوه .. و ما لظالمین من مرصاد» خدا آه دعای مظلوم را میشنود و در کمین ظالم است.

توکلی بیان کرد: از نظر مطالعات علم اقتصاد سیاسی استفاده از امکانات قدرت عمومی برای جلب منافع خصوصی را فساد مینامند. یعنی من وزیرم یا وکیلم، از امکانات استفاده میکنم برای جمع کردنِ منافع برای فک و فامیل هایم از اختیاراتم استفاده میکنم به نفع آن‌هایی که در ستاد من فعالیت میکردند. پست‌ها را به آن‌ها میدهم، وزیر را تهدید میکنم به اینکه اگر یارانم را در پست‌ها نگذاری، استیضاحت میکنم. البته بعضی‌ها قدرت عمومی ندارند، ولی موقعیتِ عمومی دارند، اگر این سوء استفاده از او سر بزند، خداوند هم نفوذ کلام را از او میگیرد و مردم دیگر به خطبه هایش گوش نمیدهند، یا به نماز جمعه نمیروند، یا اگر بروند، گوش نمیدهند..

وی افزود: خب از مهمترین عوامل فساد، نقض شایسته سالاری است، تبار بازی، رفیق بازی، ویژه خواری، پارتی بازی، تجارت نفوذ! یعنی چه؟ یعنی اینکه یک عده قدرت را پیش خرید میکنند. یعنی موقع انتخابات میروند و ۱۰۰ میلیون به کاندیدا میدهند میگویند: «بفرمایید آقا این خدمت شما باز هم اگر نیاز داشتید، زنگ میزنم تا بچه بیاورند!» خب این پول را که نذر حضرت اباالفضل نکرده است، وقتی که شما رفتی مجلس میآید در اتاقتان دو زانو مینشیند و میگوید: «خیلی خوشحالم شما در خدمت مردم هستید، من هم میخواهم در خدمت مردم باشم، این تعرفهی خودرو‌های خارجی خیلی زیاد است، این‌ها را اگر بیاوریم، بنزین کمتر مصرف میکنند، آلودگی محیط زیستیِ کمتری دارند، مردم ایمنتر هستند در جاده‌ها نمیمیرند، حالا تعرفه‌ها را تعدیل کنید، خیلی هم لازم نیست زیاد باشد، یک ماه شما تعدیل کنید، ما کار خودمان را میکنیم» در نهایت هم یک ماه که تعدیل کرد، ۱۰۰۰۰ خودرو وارد میکند… او پیش خریدِ نفوذ کرده است.

شفافیت دشمن همهی این اتفاقات است
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: شفافیت دشمن همهی این اتفاقات است. گفتیم باید به طوری شفافیت باشد که ما بتوانیم ارزیابی کنیم، بازخواست کنیم، بتوانیم رای درست بدهیم. بنده دو جمله از حضرت امام (ره) آوردهام در هی، همه ملت موظف است که نظارت کند بر این امور، اگر من یک پایم را کج گذاشتم، ملت موظف است که بگوید پایت را کج گذاشتی، خودت را حفظ کن.

وی بیان کرد: امام خامن‌های میفرماید، شفافیت در جمهوری اسلامی معنایش این است که مسئول عملکرد خودش را به طور واضح در اختیار عموم قرار بدهد، این معنای شفافیت است و باید هم بکند.
حالا ما شفافیم؟ ما عمل میکنیم به این حرف ها؟ اگر ما شفاف بودیم ۲۰ میلیون دلار ارز بیزبان که مال این مردم بیچاره است در عرض چند روز از بین نمیرفت، اگر ما شفاف بودیم، میدانستیم که چرا این اتفاق افتاد و غرض و مرض این‌ها را میفهمیدیم که چرا این کار را کردند؟

توکلی تصریح کرد: همهی این‌ها میدانستند که ۱۴ مرداد امریکای پلید میخواهد تحریم جدید را ابلاغ کند، اولین تحریم جلوگیری از معامله از طریق دلار یا طلا از راه سیستم بانکی است. خب ما ۲۰ میلیارد اسکناس داشتیم که از دست دادیم رفت. ما وقتی بانکمان را تحریم میکردند، میتوانستیم با این اسکناس بدون نیاز به بانک نیاز‌های اولیهی دارویی مان را تامین کنیم. یا میتوانستیم با طلایی که داشتیم اینکار را انجام بدهیم، که آقایان ۶۲ تن طلا را بر باد دادند. دجال‌های بدتر از خودشان معلوم نیست چکار کردند…

وی بیان کرد: اگر بنا بود بانک مرکزی هر روز روی مانیتورش اعلام میکرد که امروز چقدر ارز با چه قیمت، چه کسانی و برای واردات چه چیزی گرفته اند، خب شما رقیب هستی و میروی مطالبه میکنی که چرا به او دادی به من ندادی، میتوانستی رصد کنی.

شفاف سازی یک واجبِ شرعی است
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: حالا ادعای بنده این است که شفاف سازی یک واجبِ شرعی است. صرفا یک فضیلت اخلاقی نیست، بلکه یک واجب دینی است، چرا امر به معروف و نهی از منکر یک واجب دینی است و در مقابل سایر واجبات اصلا قابل قیاس نیست، امیرالمومنین (ع) میفرماید امر به معروف و نهی از منکر مانند یک دریای مواج است و سایرِ عبادات و واجبات در مانند رطوبتِ بازدم در تنفس هستند. یعنی سایر واجبات در برابرش ناچیزند، امام حسین (ع) میفرمایند: اگر این فریضه برپا شود، تمام فرایض از سخت و دشوار، همه و همه به راحتی اجرا خواهند شد، چرا که دعوت به اسلام است همراه با رد مظالم، مخالفت با ستمکار و به درستی گرفتن صدقات و هزینه کردنِ صدقات، این میشود امربه معروف و نهی از منکرِ اسلامی یعنی تمام ابعاد حکمرانی در جمهوری اسلامی را در بر می‎گیرد.

توکلی اضافه کرد: حالا چرا شفافیت را بنده مدعی هستم که واجب است؟ چون، مقدمهی یک واجب است، آیا وضو واجب است؟ به خودیِ خود خیر، اما برای این که نماز واجب است، مقدمهی آن هم که وضوست واجب است، اگر انجمن اسلامی از شیوهی ثبت سفارش کالا بی خبر باشد، میتواند امر به معروف و نهی از منکر کند، از این طرف مردم هم باید خودشان را در برابر حکومت شفاف کند. همان که امام حسین (ع) گفت که در جمع آوری صدقات (زکات) باید رعایت شود، امروز اگر دولت نداند که شما چقدر دارید، چطور میتواند مالیات بگیرد؟!

به گفته وی دولت هم در اسلام وظیفه دارد که راه انجام فرایض الهی را تسهیل کند؛ بنابراین باید از آمران به معروف و ناهیان از منکرر حمایت کند. خب حفظ امنیت بر عهدهی حکومت است، اگر اطلاعات نباشد، نمیتواند این کار را بکند، فصل چهارم قانون اساسی، کارایی اقتصادی را وظیفهی حکومت میداند، کارایی اقتصادی وقتی اتفاق میافتد که بازار مثل شیشه معلوم باشد تمام اجزایش همه چیز را میدانند و برابر هم میدانند، خریدار و فروشنده از وضعیت هم به طور کامل مطلع باشند، اگر اینطور باشد، کارایی اقتصادی به حداکثر میرسد، اگر اینکار را نکنیم اتلاف منابع میکنیم، آن‌هایی که باید بروند سرکار، نمیروند؛ حالا میخواهیم امر به معروف و نهی از منکر کنیم.

عضو مجمع تشخی مصلحت نظام گفت: دههی ۷۰ بود، آقا فرمود که این واجب را انجام بدهید، بچه‌های حزب الهی رفته بودند، خیابان، ولی عصر (عج) خانم‌هایی را که موهایشان بیرون بود گیر میدادند، من سرمقاله نوشتم که آقا فرموده از منکرات بزرگ نهی کنید، حالا نمیگوییم آن خانم را نهی از منکر نکنید، ولی قواعد و شرایطش را رعایت کنید، اما منکرات بزرگی دارد رخ میدهد که اگر رعایتش نکنیم، به زودی زلف و گیس و… همه و همه بیرون میریزد، آن زمان نوشتم که یکی از منکرات بزرگ الان همین سیاست تعدیل اقتصادی است که آقای هاشمی (که خدا رحمتش کند) آمد و داشت تحمیل میکرد به این جامعه، همین هم شد برای اینکه این مدل نسبت به عدالت بی اعتناست و معتقد است که آثار نشتیِ رشد، عدالت را برقرار میکند، اما نمیکند! بنده سال ۷۲ رفتم رقابت کردم با آقای هاشمی و همهی این تذکرات را دادم پشت تلویزیون برای اینکه آن مدل اختلاف طبقاتی و فقر را تشدید میکند.

توکلی افزود: این مطالعات امروز من است که مقاله خواندم و برای شما آوردم: محاسبه پذیری دموکراتیک در سازمان‌های بین المللی ضعیف است، مثلا این IMF اگر شفافیت باشد، بیشتر قابل بررسی است، اقتصاددانان هر روز بیشتر نتیجه میگیرند که شفافیت میتواند ناقصی‌های بازار را تسهیل کند، میتواند، تخصیص بهینهی منابع بدهد، فساد یک مقولهی صرفا اخلاقی نیست، فساد با سرمایه گذاری، اشتغال، تولید، با توزیع درآمد و عدالت، دشمن است، و مهمترین مانع بر سر رشد الان فساد و عدم شفافیت است.

وی بیان کرد: شفافیت عدم تقارن اطلاعات را کم میکند، مثلا من اگر فردا قرار باشد، ارز ارزان شود، میروم امشب میفروشم و من که میدانم استفاده میکنم از این اطلاعات، ولی شما، چون نمیدانی نمیروی ارزهایت را بفروشی! یکی از بحث‌های خیلی مهم در بحث مبارزه با فساد، بحث تعارض منافع است. یعنی کسی در موقعیتی باشد که هم بتواند به نفع خودش تصمیم بگیرد هم به نفع مردم و در چنین موقعیتی این تعارض منافع امکان فساد ایجاد میکند.

ثبت نام در مجمع

برچسب ها :

ناموجود
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

مساجد