«آق قلعه» منطقه‌ای با مختصات پاکی/روستایی که اعتیاد و طلاق ندارد

خبرگزاری مهر، گروه استان- ونوس بهنود: ۱۰۰ خانوار با ۴۲۰ نفر کل جمعیت ساکن روستای آق قلعه در ۱۵ کیلومتری اردبیل را تشکیل می‌دهند. جمعیتی که در بحبوحه شیوع نگران‌کننده آسیب‌های اجتماعی نه تلخی اعتیاد را چشیده‌اند و نه بار کمرشکن طلاق را.

آق قلعه (قلعه سفید) چنانکه از نامش پیداست روستایی است که با پاکی و سلامت اجتماعی و روانی توانسته به منطقه سفید دست یابد، چنانچه گاهی باورت نمی‌شود که در جایی زندگی کنی که خبری از تاریکی‌های ملموس این روزها نباشد.

قهوه‌خانه و مغازه در روستا قدغن است

اهالی آق قلعه در طول بهار و تابستان با کشاورزی و در طول پاییز و زمستان با دامداری روگذار می‌گذرانند. به مانند کلیشه‌های زندگی روستایی که هر خانواده‌ای نیاز خود را تأمین می‌کرد و محتاج دیگری نبود، آق قلعه‌ای‌ها به سادگی روزگار می‌گذرانند و از بسیاری از روابط تجملاتی این روزها حتی اثری به زندگی خود راه نداده‌اند.

قهوه‌خانه قدغن است و اجازه نمی‌دهیم وقت پیر و جوان در چنین فضاهایی سپری شوددهیار روستا سعید عبداللهی به راستی ریش‌سفید روستا است با بیش از ۹۰ سال سن صمیمی، ساده و با محبت سخن می‌گوید.

به یاد دارد که تا بوده وضع آق قلعه همین بوده و هیچ معتادی حتی به سیگار و مشروبات الکلی در این روستا دیده نشده است.

عبداللهی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: برای اینکه سیگارفروشی هم نباشد هیچ قهوه‌خانه و مغازه‌ای در روستا ساخته نشده است و به خصوص فعالیت قهوه‌خانه قدغن است و اجازه نمی‌دهیم وقت افراد روستا در چنین فضاهایی سپری شود؛ اهالی اگر نیازی داشته باشند هر از گاهی به بازار شهر می روند.

روستای آقا قلعه به عنوان روستای نمونه کشوری شناخته می‌شود و جمعیت آن در وضعیتی که دست‌یابی به مواد مخدر سهل و ساده شده توانسته پاک و سالم باقی بماند.

زن و شوهر با کم و زیاد زندگی کنار می‌آیند

آق قلعه‌ای‌ها بسیاری از نیازمندی‌های خوردوخوراک را خود تأمین می‌کنند. روابط اجتماعی به مراتب ساده است. آدم ها کمک‌حال هم هستند و دروغ و دغل و پنهان‌کاری معنی ندارد. همه همدیگر را می‌شناسند. به همین دلیل ازدواج‌ها نیز ساده و بی‌پیرایه است.

روستای آق قلعه تا به امروز روی طلاق به خود ندیده است. دهیار روستا معتقد است دلیل آن به تحمل زن و شوهرها برمی‌گردد.

وی با ذکر مثالی به چند زوج در روستا اشاره کرد که صاحب فرزند نمی‌شوند اما به این بهانه نیز طلاق نگرفته‌اند و با یکدیگر زندگی می‌کنند.

آق قلعه بسیار ساده‌تر از هزینه‌های هنگفت برای مشاوره‌های پیش و پس از ازدواج، سیمنارهای آن‌چنانی و سخنرانی‌های این چنینی به سادگی توانسته یکی از مهم‌ترین معضلات اجتماعی را حل‌وفصل کند. آن هم در وضعیتی که به اذعان مسئولان در استان اردبیل از هر پنج ازدواج یک مورد به طلاق منجر می‌شود.

به گفته دهیار روستا متوسط سن ازدواج در این روستا ۲۵ سال است و نبود طلاق به منزله اجبار به ازدواج در سنین پایین نیست.

وی افزود: از سویی مهریه‌ها ساده و اندک است. تاجایی که از پنج تا ۱۰ میلیون تومان تعیین می‌شود.

به عبارتی مهریه عروس آق قلعه حدود سه سکه بهار آزادی است و این در وضعیتی است که همچنان زندانیان مهریه در زندان‌های اردبیل رقم قابل‌توجهی را به خود اختصاص داده‌اند. با وجود پایین بودن رقم مهریه، طلاق در این روستا صفر است و زن و شوهرها به تعبیر عبداللهی راه زندگی کردن با یکدیگر را می‌آموزند.

مداخله ریش‌سفیدان از رموز موفقیت روستا

اما چه عواملی باعث شده تا روستا به این درجه از پاکی و صمیمت حیات خود را ادامه دهد؟ فرماندار سرعین معتقد است این روستا، نمونه‌ترین روستای کشور به لحاظ نبود آسیب‌های اجتماعی از جمله اعتیاد و طلاق است.

عاطف ناصری به خبرنگار مهر گفت: یکی از رموز موفقیت روستا مداخله ریش‌سفیدان و تمکین جوانان در هنگام بروز مشکلات است.

وضعیت مطلوب اقتصادی نیز موجب شده گرایش به مواد مخدر و سایر آسیب‌ها وجود نداشته باشدوی افزود: در واقع کدخدا ارتباط تنگاتنگ با مردم روستا دارد و برای حل‌وفصل هر مشکلی سریعاً همه اهالی مشارکت می‌کنند.

فرماندار سرعین با بیان اینکه در این روستا هیچ فرد بیکاری وجود ندارد، متذکر شد: وضعیت مطلوب اقتصادی نیز موجب شده گرایش به مواد مخدر و سایر آسیب‌ها وجود نداشته باشد.

به اذعان وی وضعیت مطلوب اقتصادی یکی از دلایل اصلی ممانعت از بروز و ظهور آسیب‌ها است. بطوریکه به تعبیر مسئولان استان از جمله دلایل گرایش به مواد مخدر بیکاری است و متأسفانه نرخ بیکاری در استان اردبیل بیش از میانگین کشوری محاسبه شده است.

در عین حال در دستگیری اهالی روستا از یکدیگر شاید تنها ذکر یک مثال کفایت کند.

به گفته دهیار روستا یکی از اهالی روستا نیازمند مسکن بود که زکات جمع آوری شده را صرف ساختن خانه برای وی کردیم.

به گفته عبداللهی هر یک از خانواده‌ها دچار مشکل شود، مشکل را در میان خودمان حل‌وفصل می‌کنیم.

روستای نمونه کشوری در انتظار طرح هادی و کانال‌کشی

در مقابل افتخاری که آق قلعه برای استان و کشور رقم‌زده مردم این روستا بسیار کم‌توقع هستند.

دهیار روستا مدعی است تنها نیاز این روستا تکمیل طرح هادی و طرح کانال‌کشی است که بخشی اجرا شده و بخشی باقی‌مانده است.

عبداللهی با تأکید به اینکه به غیر از این، روستاییان این روستای نمونه توقعی ندارند، خواستار توجه مسئولان به اتمام کانال‌کشی با هدف آبیاری اراضی کشاورزی شد.

روستای آق قلعه زیبایی‌های گردشگری متعددی نیز دارد اما تاکنون به این زیبایی‌ها توجهی نشده است. چشمه‌های متعدد و مناظر چشم‌نواز طبیعی در این روستا خود ظرفیت ایجاد اقامتگاه‌های بوم گردی را در فضای بکر و آرمش بخش به دور از هر گونه نوای گوش خراش آسیب فراهم ساخته است.

آق قلعه جزو مناطق نادر روستایی در کشور است، روستایی که پاک است و سفیدی درخشنده اش از هر بیننده و شنونده‌ای دلنوازی می‌کند و مهمتر از آن می تواند الگویی برای مدیران و نهادهای فرهنگی و اجتماعی در استان و کشور باشد.