برگردان ترکی «مثنوی» منتشر شد

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، برگردان کامل مثنوی مولانا به زبان ترکی در ترکیه منتشر شد. این برگردان کار حجابی قیرلانقیچ (Hicabi Kırlangıç) استاد زبان و ادبیات فارسی در ترکیه است. برگردان جدید مثنوی را نشر «هجه» (هجا) در دو جلد به صورت نفیس در آنکارا منتشر کرده است. برگردان ترکی مثنوی در ۲۳۸۲ صفحه به چاپ رسیده است.

مترجم در آغاز مقدمه‌اش نوشته است: مولانا حاصل تاریخ و جغرافیایی است که ما میرا‌ث‌دار آنیم. اگرچه مثنوی به فارسی سروده شده است، مولانا بزرگ‌ترین توجه را در زادگاهش، یعنی در جغرافیای ترکی دیده و بیشترین تلاش‌ها برای فهم او در این جغرافیا صورت گرفته است. شرح‌های مثنوی که ما امروز به آنها مراجعه می‌کنیم، سند روشن این گفته است. در بین نسل پیشین، بین کتاب‌خوان‌ها و نویسندگان‌شان، خوانندگان مثنوی کم نبوده است؛ اما با گذشت زمان و تغییر شرایط، این وضعیت دگرگون شد و تعداد آگاهان به زبان مثنوی کاهش یافت. با کاش امکان خواندن متن اصلی مثنوی، ارائه‌ی ترجمه از مثنوی افزایش یافت. مترجمانی که با مثنوی انس داشتند، کوشیدند حین ترجمه همان انس را به ترجمه‌شان نیز منتقل کنند. نمی‌خواهم زیاد درباره‌ی این ترجمه‌ها بنویسم. هر کدام از آنها در زمان‌شان خدمت‌های مهمی کرده‌اند.

او در ادامه می‌نویسد: هر ترجمه‌ی جدید به‌مثابه‌ی دری تازه به روی این گنجینه است. از همین‌رو اگر گفته شود وقتی اینهمه ترجمه‌ی مثنوی هست، چه نیاز به ترجمه‌‌ی جدید، حرف ارزشمندی زده نشده است. پیشتر با همکارم، دریا اورس، برگردان منثوری از مثنوی ارائه کرده بودیم که آن ترجمه بیشتر برای نسل جوان مناسب بود. بعد از ترجمه‌ی ما چند ترجمه‌ی دیگر هم منتشر شد. همه‌ی آن تلاش‌ها ارزشمند است. همه‌ی این مطالب به کنار، من آرزو داشتم مثنوی را به صورت منظوم ترجمه کنم و این آرزو را به صورت مکتوم در دل داشتم. تشویق و پیگیری نشه «هجه» (هجا) برای انتشار ترجمه‌ی منظوم مثنوی مؤثر واقع شد. البته پیشتر هم ترجمه‌های منظوم از مثنوی ارائه شده است. آن ترجمه‌ها زینت کتابخانه‌های ما هستند. باید ارزش کارهای ارزشمند را بدانیم. هدف ارائه‌ی اطلاعاتی است درباره‌ی این ترجمه که در دست دارید.
قیرلانقیچ در پایان با اشاره به اینکه «این ترجمه بر اساس امکانات وزن هجایی انجام گرفته است.» توضیح داده است: نزدیک‌ترین وزن هجایی به وزن اصلی مثنوی، وزن یازده‌هجایی است. من در این برگردان وفادار بودن به اندیشه، کلمه‌ها و پیام مولانا را به وزن ترجمه برتری داده‌ام. از این رو الزاماً همیشه وزن درست درنیامده است. از این رو گاهی وزن هجایی مألوف در این کار به هم خورده است. چنان‌که گفتم هدف اصلی من وفاداری به متن بوده است. من می‌خواستم نشان بدهم که همواره به متن وفادار بوده‌ام و همواره کوشیده‌ام همان چیزی را بگویم که مولانا گفته است. از این رو اگر بگویم ترجمه‌ی من برگردانی صادقانه است، سخنی به‌گزاف نگفته‌ام.
وی در پایان مقدمه آورده است: در مثنوی برخی عبارات عربی، آیه‌ها و حدیث‌هایی آمده است، اینها را به‌صورت ایتالیک درآوردیم. در پانوشت‌ها جای آیه‌ در قرآن نوشته شده است و درباره‌ی حدیث‌ها هم در پانوشت توضیح آمد. همچنین پاورقی‌هایی درباره‌ی برخی موارد که توضیح آنها لازم به نظر می‌رسید ارائه شد. از آنجا که نوشتن توضیحات طولانی برای متن منظوم خسته‌کننده است، تلاش شد توضیحات در نهایت ایجاز باشد. همچنان‌که اگر مثنوی را به فارسی بخوانیم، همه جای آن برای خواننده روشن نیست، طبعاً در برگردان ترکی هم موارد گنگ و ناروشن باقی می‌ماند. از همین رو، پدران ما که می‌توانستند مثنوی را به زبان اصلی بخوانند، ناچار می‌شدند شرح‌هایی بر آن بنویسید.
اسناد تاریخی رشادت و قهرمانی فخرالدین پاشا در مدینه منوره
اسناد تاریخی موجود در آرشیو دولتی نشان می دهد که فخرالدین پاشا در دوران خدمت به عنوان مدافع مدینه منوره فعالیت های امدادی برای کمک به مردم نیازمند که از فقر و گرسنگی رنج می بردند، انجام داده است.