واکاوی ادراک جوانان از تجربه طلاق

چکیده

با توجه به افزایش طلاق در سال های اخیر بویژه در میان زوجین جوان، مقاله پیش ‏رو با استفاده از رویکرد امیک در چارچوب تفسیرگرایی اجتماعی‏ به واکاوی ادراک و تجربه­ جوانان از فرایند و پیامدهای طلاق می ­پردازد. با استفاده از نمونه ‏گیری هدفمند با حداکثر تنوع، و معیار اشباع نظری با ۲۵ مشارکت­ کننده مرد و زن مطلقه‏ 20 تا ۳۰ سال در شهر تهران مصاحبه‏ عمیق کیفی انجام گرفت. نتایج مطالعه در چهار محور دلایل و بسترهای طلاق، نگرش به طلاق قبل از اقدام، مسائل و چالش های فرایند طلاق، و پیامدها و مسائل اجتماعی بعد از طلاق ارائه شده است. بر اساس نتایج، آسیب‏ پذیری زنان در فرایند طلاق (قبل، حین، و بعد از طلاق) بیشتر از مردان است. زنان در مقایسه با مردان، از مسائل عاطفی، اجتماعی و اقتصادی بیشتری رنج می­ برند. بطور کلی، نتایج پژوهش بیانگر فرایندی، چندبعدی و بافتارمندی طلاق در ایران است. طلاق به عنوان یک فرایند چندمرحله ‏ای است؛ عوامل و بسترهای مختلفی در دوره قبل از طلاق (یا تصمیم‏گیری)، حین طلاق (اقدام به طلاق)، و بعد از طلاق (انطباق و سازگاری با شرایط جدید) آن را شکل می ‏دهند. در نتیجه‏ گیری مقاله می‏ توان گفت رخداد طلاق در خلأ شکل نمی‏ گیرد، بلکه در یک بافتار اجتماعی- فرهنگی رخ می ‏دهد که هم فرآیندها و هم پیامدهای طلاق را تحت تأثیر قرار می­ دهد. 

کلیدواژه ها: طلاق؛ بافتار اجتماعی؛ مسائل اجتماعی؛ جنسیت؛ جوانان؛ مطالعه کیفی

نویسندگان:

رسول صادقی: دانشیار جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران و محقق موسسه مطالعات جمعیتی کشور

مرضیه ابراهیمی: استادیار جامعه‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی

 نسیبه زنجری: استادیار سلامت و رفاه اجتماعی، مرکز تحقیقات سالمندی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

نشریه بررسی مسائل اجتماعی ایران – دوره ۷، شماره ۲، پاییز و زمستان ۱۳۹۵.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.