«جنگ قدرت» میان زوجین و باخت «خانواده»

دکتر ربابه نوری در گفت‌وگو با ایسنا، همزمان با روز جهانی مدارا و بردباری، با بیان اینکه متاسفانه هیچ گاه در مدارس و دانشگاه‌ها توانایی‌های لازم برای زندگی مشترک و صبر و مدارای زوجین آموزش داده نشده و تمام خانواده‌ها نیز قادر به انتقال این توانایی‌ها به فرزندان خود نیستند، اظهار کرد: هیچ‌گاه به جوانان آموزش داده نمی‌شود که زندگی مشترک جنگ نیست و در صورتی که زوجین تصور کنند باید حرف، حرف آنها باشد، هر دو با هم آسیب می‌بینند و برنده و بازنده‌ای در این جنگ وجود ندارد.

گذر از «من» و رسیدن به «ما»

دانشیار روانشناسی بالینی دانشگاه خوارزمی، ادامه داد: از سوی دیگر بحث “من” و “ما” مفهوم جدی محسوب می‌شود که در زندگی مشترک مهم است. در ازدواج، زن و شوهرِ همراه یکدیگر، “ما” تشکیل می‌دهند و با هم یک واحد می‌شوند و از این رو است که اگر زوجین برای به کرسی نشاندن حرف خود می‌جنگند؛ در واقع هنوز به مرحله “ما” شدن نرسیده‌ و از “من” عبور نکرده‌اند چراکه بخشی از مقوله ازدواج “ما” شدن است. 

وی معتقد است که اگرچه بسیاری از زنان و مردان در رابطه زناشویی و زندگی مشترک قرار دارند اما خود را به تنهایی “من” می‌بینند و به “ما” و پیوند با یکدیگر نرسیده‌اند و از “من” گذر نکرده‌اند. 

به گفته این روانشناس، مفهوم “منِ” سایه انداخته در رابطه زوجین، بسیار جدی است و از جمله بزرگترین مسائلی محسوب می‌شود که راه را برای مدارا و بردباری می‌بندد و از این رو نیز هست که بعضا افراد همسر خود را ابزار و وسیله‌ای برای رسیدن به چیزی یا جایی می‌بینند تا از طریق ازدواج با او کمبودهای خود را جبران کنند، به طوری که گویا پیوندی در این میان وجود ندارد و بخشی از جنگ‌های درون زندگی مشترک نیز از همین باورهای اشتباه نشات می‌گیرد که نیاز به اصلاح دارد.

متوجه خشم درون رابطه باشید و آن را مدیریت کنید

نوری ریشه دلخوری زوجین از یکدیگر را “خشم” دانست و با بیان اینکه رنجش جلوه‌ای از خشم است، درباره نحوه مدیریت خشم در رابطه زناشویی تصریح کرد: اگر این خشم به درستی مدیریت نشود رابطه زناشویی به سرعت از بین می‌رود. زمانی که ما از دست کسی دلخوریم در واقع خشمگین هستیم و این خشم نیز نشات گرفته از بی‌توجهی به ما، پایمال شدن حق ما و برخورد ناشایست با ما است. در چنین شرایطی ابتدا باید خشم را مدیریت کرد، به این معنا که متوجه خشم خود شده و بدانیم باید آن را مهار کنیم و از سوی دیگر خود را آرام کرده و بدانیم که در آن زمان نباید تصمیم به انجام کاری بگیریم. 

نشانه‌های رابطه تخریب شده و پیش رونده به سوی «طلاق»

عضو تیم تخصصی مهارتهای زندگی در انجمن ازدواج و خانواده کشور، همچنین این را هم گفت که زوجین هر بار با بیان نادرست خشم، عصبانی شدن، توهین و اهانت کردن به یکدیگر رابطه را ضعیف و ضعیف تر می‌کنند و در نهایت ممکن است این رابطه به جایی برسد که از بین برود. 

دانشیار روانشناسی بالینی دانشگاه خوارزمی، در ادامه با اشاره به سخن “گاتمن” (از جمله بزرگترین روانشناسان حوزه ازدواج)، یادآور شد: گاتمن معتقد است که واکنش سریع زوجین به سخنان یکدیگر که همراه با دعوا، ناراحت شدن، توهین، اهانت، بدرفتاری و جبهه گرفتن نسبت به سخنان یکدیگر باشد؛ از جمله نشانه‌ها و عوامل پیش‌بینی کننده طلاق در آن رابطه است. در واقع این نشانه‌ها بیانگر این است که رابطه بین آن زوج خراب شده و به طرف طلاق پیش می‌رود. 

وی همچنین این نکته را هم افزود که مهم است زوجین متوجه خشم خود شده و بدانند مسئول رفتار خود هستند و حتی اگر از دست کسی آزرده‌ شده و به دلیل رفتار کسی خشم خود را بروز داده‌اند اما آنها مسئول رفتارهای خود هستند.

اختلاف با همسر را به گونه‌ای حل کنید که هر دو از آن راضی باشید

این روانشناس در بخش دیگر سخنان خود با بیان اینکه قرار نیست زوجین از زور، جنگ و یا دعوا برای رفع اختلاف نظرها استفاده کنند، این نکته را هم افزود که مهم این است اختلافات میان زوجین به گونه‌ای حل شود که هر دو طرف از آن راضی باشند. 

آیا صبر و سکوت در برابر هر رفتار همسر درست است؟

نوری با تاکید بر اینکه نباید با هر رفتار ناخوشایند و آزاردهنده همسر سکوت و صبر و بردباری کرد چراکه اینگونه شناخت غلطی درباره خود به همسر انتقال می‌دهیم، توضیح داد: با سکوت، صبر و مدارا در مقابل رفتارهای آزار دهنده و تکرار شونده همسر علاوه بر اینکه به او شناخت غلطی درباره خود می‌دهیم، این رنج‌ها روی هم جمع شده و در نهایت منجر به خشم می‌شوند. در واقع صبر و مدارا در موضوعات بسیار کوچکی که خیلی در زندگی مشترک اثر گذار نیستند و دائما تکرار نمی‌شوند، موثر است. در غیر این صورت اگر رفتاری آزار دهنده تکرار شد، زوجین به جای صبر و مدارا بابد درباره آن با همدیگر حرف بزنند و این حرف زدن به معنای دعوا و جر و بحث کردن و توهین به طرف مقابل و خانواده او نیست‌ بلکه باید از مهارت بیان کردن و یا حتی انتقاد کردن استفاده کرد.

این روانشناس همچنین درباره زمان صحبت کردن زوجین با یکدیگر پیرامون موضوع آزار دهنده و بیان احساسات خود درباره آن نیز، ادامه داد که زوجین باید پس از آرام شدن و در موقعیت و زمان مناسب درباره رفتار همسر خود انتقاد کنند و توجه داشته باشند که این انتقاد نسبت به رفتار او و نه شخصیت او باشد. صحبت درباره علت رنجش و بیان ناراحتی باید با لحن آرام، منصفانه، مودبانه و با هدف سازندگی و نه تخریب و توهین باشد.  

به گفته وی، امروزه بسیاری از مسائل منجر به کم شدن بردباری در زندگی زناشویی شده که از جمله آنها پیچیده شدن جوامع است، به طوری که مدل های متفاوتی از ارتباط، انتظار، حرف و صحبت زوجین با همدیگر ایجاد شده و این پیچیدگی‌ها باعث می‌شود افراد به شناخت درستی از انتظارات همسر خود نرسند. 

نوری همچنین معتقد است که علاوه بر افزایش سن ازدواج که خود عاملی در کاهش بردباری و صبر در زندگی زناشویی است؛ در جامعه امروزی بعضا افراد بی‌توجه به آسیب‌های رابطه پیشین خود، روابط جدیدی را آغاز می کنند که بعضا صدمه زننده است چراکه بعضا مسائل حل نشده رابطه قبلی را به رابطه جدید منتقل کرده، فرصتی برای طی شدن دوره سوگ رابطه پیشین به خود نداده و بی‌آنکه زخم‌های رابطه پیشین ترمیم شود رابطه دیگری را جایگزین آن می‌کنند و اینگونه اعتمادشان به افراد نیز از بین می‌رود. 

وارد کردن آسیبهای زندگی خانوادگی به زندگی مشترک

مرز گذاری میان خانواده اولیه و خانواده جدید چطور باید باشد؟

عضو تیم تخصصی مهارتهای زندگی در انجمن ازدواج و خانواده کشور، رابطه زناشویی را پیچیده و در عین حال ظریف و لطیف دانست و درباره چرایی کاهش صبر و بردباری در زندگی‌ زناشویی امروزی گفت: برخی افراد نیز در زندگی با والدین خود آسیب‌هایی دیده‌اند که بعضا آنها را وارد زندگی مشترک می‌کنند.  استانداردها و انتظارات و الگوها نیز تغییر کرده و بعضا زوجین مرزی میان خانواده اولیه خود یعنی والدین و خواهر و برادر و خانواده‌ای که آن را به تازگی ساخته‌اند قرار نمی‌دهند در حالی که پس از ازدواج، همسر ما مهم ترین فرد زندگی ما محسوب می‌شود و بعضا این عدم مرز گذاری میان خانواده‌ها منجر به کمک گرفتن بیش از اندازه از خانواده‌ها و دخالت بیشتر آنها در زندگی مشترک شده و در نهایت  مشکلاتی را در زندگی مشترک ایجاد می‌کند. رعایت این نکات بسیار مهم است چراکه اینها فرسودگی زناشویی، رنجشها و دلخوری‌ها را کاهش و رابطه را سالم نگه می‌دارد. 

دانشیار روانشناسی بالینی دانشگاه خوارزمی، همچنین تاکید کرد که مدارا و بردباری زوجین باید متعادل و برابر باشد و اینگونه نباشد که همیشه فقط یکی از زوجین نسبت به رفتارهای همسر خود صبوری کند. 

این روانشناس در پایان سخنان خود توانایی‌های لازم برای آغاز زندگی مشترک و ازدواج را امری ضروری دانست و افزود: ازدواج باید در مرحله‌ای از زندگی رخ دهد که افراد خود را پیدا کرده‌اند و می‌دانند که هستند و چه مولفه‌هایی برایشان مهم است، اینگونه می‌توانند با فردی که هم مسیر آنها است زندگی کنند. از این رو جوانان باید در ابتدا مدیریت هیجانات و سخن گفتن را بیاموزند. برای ازدواج باید به بلوغ و پختگی رسید و مهارت حل اختلاف، مدیریت هیجان، انتقاد کردن و حرف زدن را آموخت چراکه رابطه زناشویی لطیف و ظریف است و سریع آسیب می‌بیند.

انتهای پیام