از نظر دوگین و کسینجر درباره اربعین تا بازنشر سه کتاب کچویان

خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه: آغاز فصل پاییز همیشه با خودش یکجور پویایی و نوید اتفاقات تازه در فصل تاره را می‌آورد. شاید بخاطر بازشدن مدارس و مراکز آموزشی و تمام شدن تعطیلات تابستانی است که این پویایی و جریان افتادن رخ می‌دهد و انگار چرخ خیلی از اتفاقاتی که در تابستان به خواب تابستانی رفته بودند دوباره به حرکت درمی‌آید. البته این دو سال گذشته به خاطر کرونا کمتر شاهد این تغییر بودیم چون شرایط به گونه‌ای بود که همه روزها و فصل‌ها مثل همدیگر شد. به هرروی این روزها با سرعت گرفتن واکسیناسیون عمومی، کم کم شرایط زندگی به حالت عادی برمی‌گردد و برگزاری کلاس‌ها، نشست‌ها و دوره‌ها به روال قبل خود برمی‌گردد.

اربعین، اخبار دفاع مقدس ودرگذشت علامه حسن زاده آملی در صدر اخبار

در هفته گذشته دو مناسبت مهم و یک تعطیلی در اواسط هفته داشتیم که بیشتر مراسم و برنامه‌ها تحت الشعاع این دومناسبت یعنی اربعین حسینی و هفته دفاع مقدس بودند. خبر مهم دیگر اینکه در هفته گذشته، علامه حسن زاده آملی که از عالمان بزرگ کشورمان بودند دار فانی را وداع گفت و اندیشمندان بسیاری در یادداشت‌ها و پیام تسلیت‌های خود از ویژگی و خصایص این عالم ربانی گفتند. عبدالله صلواتی دانشیار و معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه شهید رجایی در یادداشتی نوشت: علامه حسن زاده، عرفان اصیل را بدون آنکه از قدرش بکاهد به کوچه‌های شهر آورد و در سلوک و بیانش تعلیم داد که چگونه می‌توان هم در جمع بود و هم اهل حضور و چگونه می‌توان در شلوغی کسب و کار، سلوک داشت و چگونه می‌توان به همه «یا ایها الذین آمنوا» ی قرآن لبیک گفت و چگونه از مطهرون بود و اینکه خدا پنهان نیست، بلکه این ماییم که باید در بارقه‌های مراقبه و در اشراق معرفت، خویش را پیدا کنیم تا خدا را دریابیم. هر چه که بیان می‌کرد نشانی از عرفان و تفسیر انفسی را می‌شد در آن پیدا کرد. متن درسی را که می‌خواند پر می‌کشیدی به غیب. تو گویی به واژه‌ها روح می‌بخشید و آنها را زنده می‌کرد. یکی از شاگردان برجسته و اهل دلش می‌گفت: شب قبلی که با ایشان درس داشتیم از ذوق خوابم نمی‌برد.

آغاز دوره‌های آموزشی مؤسسات اندیشه‌ای

خبر دیگر اینکه همزمان با شروع فصل پاییز دوره‌ها و کلاس‌های آموزشی مراکز و مؤسسات مختلف آغاز شد. یکی از اینها، آغاز دوره‌های آموزشی مؤسسه حکمت و فلسفه است که در ۱۶ جلسه به صورت آنلاین و حضوری برپا می‌شود.

مدرسه عالی علوم انسانی روزگار نو هم درسگفتارها و دوره‌های آموزشی فصل پاییز خود را آغاز کرده و علاقمدان به حضور در این دوره‌ها می‌توانند به سایت این مدرسه مراجعه کنند.

همانطور که اشاره کردیم در هفته‌ای که پشت سرگذاشتیم، مناسبت اربعین حسینی را داشتیم. موسی نجفی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به همین مناسبت یادداشتی نگاشت و در کانال شخصی خود قرار داد که در آن دیدگاه کسینجر و د وگین را در خصوص پیاده روی اربعین مقایسه کرده است؛ نجفی در این یادداشت می‌نویسد: کسینجر چند سال پیش در یک گفتگو با رادیو ان پی آر، نکته مهمی را می‌گوید و آن هم اینکه «نوعی کمربند شیعی از تهران تا بغداد و از آنجا تا بیروت شکل گرفته است این وضعیت این فرصت را به ایران می‌دهد تا امپراتوری پارس باستان را این‌بار با عنوان شیعی احیا کند».

پروفسور الکساندر دوگین متفکر روسی هم درباره پیاده روی اربعین می‌گوید: «این پیاده‌روی نشانه‌ای مهم از آمادگی برای یک تحول معنوی جهانی و آخرالزمانی است. من به عنوان یک مسیحی ارتدوکس با رویکرد آخرالزمانی انقلاب اسلامی که خود را حرکتی آماده‌گر برای ظهور مسیح و مهدی می‌داند، موافقم و امیدوارم با آن حادثه عظیم که پیروان همه ادیان منتظر آن هستند، فاصله زیادی نداشته باشیم. پیاده‌روی اربعین به یک حادثه آخرالزمانی شباهت بیشتری دارد تا یک حادثه عادی و معمولی. ما و همه کسانی که در جستجوی عدالت و معنویت در دنیای ظلمت و ستم‌زده مدرن هستیم باید با همدیگر متحد شویم و این پیاده روی جلوه‌ای از این اتحاد است.»

در بازار نشر چه خبر است؟

اما اگر بخواهیم مروری بر اخبار حوزه نشر داشته باشیم می‌توانیم به خبر انتشار ماهنامه تجربه بعد از یک وقفه کوتاه اشاره کرد. این مجله که رویکردِ خود را فرهنگ، هنر و ادبیات برگزیده است، در دوره‌ی جدید، ضمن پرداختنِ جدی به این حوزه‌ها، سه بخشِ تازه‌ی کودکی، مطالعات ایرانی و مطالعاتِ زنان را نیز در دستور کار خود دارد. شماره نخستِ دوره‌ جدید تجربه به مدیر مسئولی کتایون بناساز و سردبیری پژمان موسوی با قیمت ۵۰ هزار تومان و در ۱۴۴ صفحه منتشر شده است.

در حوزه انتشار کتاب هم به تازگی کتاب جدید عماد افروغ با عنوان «عاشورا و رهایی» توسط انتشارات نیستان منتشر شده است. افروغ در این کتاب، عاشورا را به مثابه اثر هنری متعالی به لحاظ ماهوی و هستی‌شناسی معرفی کرده و می‌نویسد: «عاشورا یک حقیقت وجودی زیباست و با جوهر عالم و لایه‌های رمزآلود آن گره خورده است.»

انتشارات امیرکبیر به تازگی سه اثر با ترجمه و تألیف حسین کچویان استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران را باز نشر کرده است. «علم و جامعه‌شناسی معرفت» یکی از این آثار است که کچویان ترجمه آن را برعهده داشت. این اثر را می‌توان یکی از منابع مهم در این حوزه دانست که توسط «مایکل مولکی» از صاحبنظران مطرح جامعه‌شناسی معرفت و جامعه‌شناسی علم نوشته شده است. مولکی، مؤلف این اثر در این کتاب به سراغ یکی از مسائل سنتی و در عین حال مناقشه‌برانگیز جامعه‌شناسی معرفت رفته است. کچویان به عنوان این اثر در پیشگفتار اثر می‌نویسد: «سنتاً از آغاز پیدایش اندیشه‌هایی که بعدها در شاخه‌هایی از معرفت‌شناسی تجربی به نام جامعه‌شناسی معرفت نظم و نسق یافت با علم تجربی به عنوان موردی ویژه و خاص برخورد می‌شد. این به معنای آن بود که علم تجربی ماورا چهارچوب تحلیلی و دور از دسترس ابزارهای مفهومی این حوزه علمی قرار دارد. به بیان عام‌تر، در عین حالی که همه حوزه‌های معرفت به دست چاقوی جامعه‌شناسی و پرده‌دری‌های ویرانگر و نقادی‌های افشاگرایانه آن داده می‌شد، راه چنین اقدامی در مورد علم تجربی بسته فرص می‌شد. علم تجربی دردان‌هایی بود که در سرای دست‌نیافتی خود، بری از هر گونه شائبه و نفع‌جویی و مداخله‌های غرض‌ورزانه این فرد یا آن گروه اجتماعی به حیات حقیقت‌خواهانه خویش ادامه می‌داد.»

کتاب «فلسفۀ اولی یا مابعدالطبیعه» با پژوهش و تحقیق سید حسن صالحی اثر دیگریست که در هفته گذشته توسط انتشارات کتاب طه چاپ و روانۀ بازار شد. این کتاب، از آثار کمتر دیده‌شدۀ میرزا ابوالحسن شعرانی طهرانی است. شعرانی در این اثر که می‌توان آن را از نخستین دستاوردهای آشنایی ایرانیان با دانش و اندیشۀ غربی دانست، با بهره‌گیری از منابع اروپایی و با رجوع مستقیم به آثار فیلسوفان، تاریخ مختصری از فلسفۀ غرب (از یونان تا روزگار معاصر) را تهیه کرده است.

و در پایان اینکه به تازگی کتاب «سلفی گری» نوشته محمود جاربا در آلمان منتشر شد که در آن چگونگی نمایش چهره خشن از اسلام توسط گروه‌های سلفی تشریح شده است. نویسنده در این کتاب به بررسی ویژگی‌های گروه سلفی، تحولات تاریخی مربوط به این گروه و همچنین تأسیس شبکه سلفی در فاصله سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ در بایرن پرداخته است. این کتاب برای فروش روی سایت آمازون قرار گرفته است.