مرامنامه جهاد تبیین

 بیانات اخیر مقام معظم رهبری در پایان مراسم عزاداری اربعین حسینی را می‌توان « مرامنامه جهاد تبیین » قلمداد کرد. جهادی کاملا واقعی اما در فضایی مجازی؛ فضایی که البته حقیقی است چراکه به تعبیر آیت‌الله جوادی آملی حفظه‌الله، «ما فضای مجازی نداریم، چون سیم حقیقت نیست، تا بی‌سیم بشود مجاز؛ آن چهره تلویزیون حقیقت نیست، تا بی‌چهره و بی‌شیشه بشود مجاز.  همین‌که اندیشه در این فضا نقل‌وانتقال می‌شود و بر جوان‌ها اثر می‌گذارند، این فضا، فضای حقیقی است.» امر تبیین در این فضا، آن‌هم در دوره جنگ نرم و جهاد اکبر از ضروریات حفظ و توسعه قدرت اسلام و نظام اسلامی است.

رهبر حکیم انقلاب پس از تبیین جهاد عظیم زینب کبری سلام‌الله‌علیها و حضرت زین‌العابدین علیه‌السلام و مکمل نامیدن جهاد تبیین برای فداکاری بزرگ حضرت اباعبدالله علیه‌السلام و یاران وفادار ایشان، تبیین را شرط اثر و بقای فقره مهم زیارت اربعین دانستند؛ «لِیَستَنقِذَ عِبادَکَ مِنَ الجَهالَهِ وَ حَیرَهِ الضَّلالَه»

اصل فرمان رهبری این است که «به مسئله‌ «تبیین» اهمیت بدهید. 

خیلی از حقایق هست که باید تبیین بشود. در قبال این حرکت گمراه‌کننده‌ای که از صد طرف به سمت ملت ایران سرازیر است و تأثیرگذاری بر افکار عمومی که یکی از هدف‌های بزرگ دشمنان ایران و اسلام و انقلاب اسلامی است و دچار ابهام نگه داشتنِ افکار و رها کردن اذهان مردم و بخصوص جوان‌ها، «حرکت تبیین» خنثی‌کننده‌ این توطئه‌ دشمن و این حرکت دشمن است.» ایشان پس از چندین مرتبه تذکر و فرمان جهاد تبلیغی و تبیینی، این بار مرامنامه و حتی شیوه‌نامه این جهاد را نیز تشریح فرمودند. 

مثل یک چراغ، پیرامون خودتان را روشن کنید

«قل انما اعظکم بواحده ان تقوموا لله مثنی و فرادی؛ شما را تنها به یک چیز اندرز می‌دهم، و آن اینکه: دو نفر دو نفر یا یک نفر یک نفر برای خدا قیام کنید.»، «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُمْ ناراً؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید خود و خانواده خویش را از آتشی که هیزم آن انسان‌ها و سنگ‌هاست نگه‌دارید»، «مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنَّاسِ إِمَاماً فَلْیَبْدَأْ بِتَعْلِیمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْلِیمِ غَیْرِهِ وَ لْیَکُنْ تَأْدِیبُهُ بِسِیرَتِهِ قَبْلَ تَأْدِیبِهِ بِلِسَانِهِ وَ مُعَلِّمُ نَفْسِهِ وَ مُؤَدِّبُهَا أَحَقُّ بِالْإِجْلَالِ مِنْ مُعَلِّمِ النَّاسِ وَ مُؤَدِّبِهِمْ؛ آن‌که خود را در مرتبه پیشوایى قرار مى‌دهد باید پیش از مؤدب نمودن مردم به مؤدب نمودن خود اقدام کند، و پیش از آنکه دیگران را به گفتار ادب نماید، باید به کردارش مؤدب به آداب کند، و آن‌که خود را بیاموزد و ادب نماید به تعظیم سزاوارتر است از کسى که فقط دیگران را بیاموزد و تأدیب کند» درزمینهٔ تبیین و تبلیغ، آیات و روایات فراوانی وجود دارد که پیرامون آداب این امور است؛ در بیان رهبر گران‌قدر ما که ملهم از این معارف است، هم شرایط و هم مراحل تبیین و تبلیغ به‌درستی روشن‌شده است: اولا چراغ تا خود، روشن نباشد نمی‌تواند روشنگر باشد؛ ثانیا بایستی از اطراف خود شروع کرد و اولویت‌ها را درست شناخت. ثالثا باید از ابزار و بستر صحیح برای پیشبرد محتوا و افکار صحیح بهره گرفت. رابعا دشمن بی‌کار ننشسته و توپخانه اشکال‌تراشی و ابهام‌آفرینی‌اش پیوسته بمباران می‌کند. باید در نظر داشت که «من نام لم ینم عنه» اگر ما بخوابیم دشمن نخوابیده است. خامسا اصل قطعی در تبیین و تبلیغ، استفاده از روش اخلاقی است؛ هر دوی هدف و وسیله می‌بایست الهی و قاعده‌مند باشد و الا از نردبان بداخلاقی، هتاکی و افترا نمی‌توان به بام سعادت رسید. سادسا بایستی همواره یک مثلث در جهاد تبیین، شکل بگیرد؛ ۱- حقایق باید با منطق قوی، سخن متین و عقلانیت کامل بیان شود. ۲- با عاطفه و عواطف انسانی زینت داده شود ۳- با به‌کارگرفتن اخلاق به‌عنوان اصل قطعی همراه شود. سابعا این میدان، همگانی است و همه باید در این میدان حرکت بکنیم؛ هرکدام به نحوی و با سهمی که در این راه داریم. ثامنا این راه، راه مبارکی است، راه شیرینی است، راه موفقی است، راهی است که به نتیجه قطعی می‌رسد.

  مسعود پیرهادی