در گذشته نمانیم؛ به دنبال فتح سنگرهای جدید باشیم

در ادامه این گفت وگو آمده است: اصلاح‌طلبان در انتخاب شهردار تهران خوش درخشیدند. هفته گذشته محمد‌علی نجفی از سوی اصلاح‌طلبان شورای شهر به عنوان شهردار تهران معرفی شد. مدیری تحولگرا که قرار است تحولی عمیق در شهر تهران ایجاد کند. شهر تهران فاقد هرگونه درآمد پایدار شهری‌ است. امری که موجب شده مدیران این کلانشهر برای پیشبرد توسعه شهر به منابع ناپایدار از جمله تراکم‌فروشی روی آورند و در مسیر استفاده از این منابع با مشکلات فراوانی از جمله فساد اداری روبه‌رو شوند.

شاید به همین علت بود که اصلاح‌طلبان تصمیم به انتخاب محمدعلی نجفی به عنوان شهردار پایتخت گرفتند تا بتوانند کارنامه روشنی از خود به یادگار بگذارند. به‌طور یقین کارنامه اصلاح‌طلبان در مدیریت شهر تهران هرچه باشد، بر آینده سیاسی جریان اصلاح‌طلب تاثیرگذار خواهد بود. از این رو تمام لحظات ۴ سال آینده برای جریان اصلاح‌طلب مهم تلقی خواهد شد. شاید از این رو بود که آیت‌ا… موسوی‌خوئینی‌ها تاکید زیادی بر این موضوع دارد که نباید در مدیریت شهر تهران و در گذشته ماند و تنها به بررسی عملکرد شهردار گذشته پرداخت، بلکه باید برای آینده‌ای بهتر همانند یک سرباز به جلو نگریست تا سنگرها در مسیر جریان اصلاحات فتح شود. به منظور بررسی آینده اصلاح‌طلبی در پرتو جریان اصلاحات، غلامرضا انصاری، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد، با «آرمان» گفت‌وگو کرده است که در ادامه می‌خوانید.

**اصلاح‌طلبان در انتخاب شهردار برتحولگرایی، پاکدستی و قانونمداری تاکید داشتند و از این منظر دکتر نجفی که واجد تمامی این موارد بود توانست به اتفاق آرا شهردار تهران شود. سوال این است که مگر قالیباف هم تحولگرا نبود؟ جنس تحولگرایی اصلاح‌طلبانه با تحولگرایی اصولگرایانه چه تفاوتی دارد؟
در عرصه اجرایی ۲ نوع مدیریت وجود دارد. مدیریت آمرانه و فردی و دیگری مدیریت جمعی و عقلگرایانه. تفاوت این ۲ نوع مدیریت در نوع مدیریت قالیباف و نجفی به خوبی دیده می‌شود. آقای قالیباف به مدیریت، آمرانه و فردی نگاه می‌کند، اما آقای نجفی در مدیریت عقلگراست و نگاه جمعی به مسائل و مشکلات دارد. نگاه و رویکرد شهردار کنونی تهران در اداره شهر، با تکیه بر برنامه و اصول خواهد بود.

مدیریت شهری مدیریت متعارف معقول خشک نیست. شهر موجودی زنده با کالبد و روحی ویژه است. قالیباف با پل طبقاتی، سازه‌های بتونی و تونل تنها به کالبد شهر اهمیت می‌داد. او بدون اینکه اثرگذاری فردی و اجتماعی پروژه‌های شهری را درنظر داشته باشد، تنها به مدیریت سازه توجه داشت که در نتیجه، روح شهر در طول ۱۴ سال گذشته مورد غفلت قرارگرفت. نگاهی که مجموعه اصلاح‌طلبان به مدیریت شهری دارد به این شکل است که در کنار پرداختن به کالبد شهر، روح شهر را هم مد نظر قرار خواهند داد. برای نمونه با استفاده از نور افشانی، توسعه فضای سبز، رنگ‌های فرح بخش و برنامه‌های فرهنگی شادی بخش می‌توان لطافت، شادی و شادمانی، همچنین امید را به مجموعه شهری باز‌گرداند.

در نتیجه باید تلاش شود در کنار توسعه کالبد شهری نقیصه‌‌هایی که در توسعه روح شهر در حوزه فرهنگی و اجتماعی به وجود آمده را در تصمیمات عمرانی و معماری ترمیم کرد تا مجددا زیبایی و لطافت را در کنار فرهنگ و اصالت معنوی در مجموعه شهر تهران زنده کرد.

**در حال حاضر فاقد درآمد پایدار برای اداره و توسعه شهر تهران هستیم. در چنین شرایطی اصلاح‌طلبان چگونه به سمت توسعه متوازن در مدیریت شهر تهران حرکت خواهند کرد؟
تحقق درآمد پایدار برای اداره شهر کار سختی نیست. درحال حاضر‌ تنها ۱۵ تا ۲۰‌درصد منابع درآمدی شهری، کشف شده است. در نتیجه شهر تهران از ۸۰‌درصد درآمدهای ذاتی خود بی‌بهره مانده است. در قالب طرح‌های پژوهشی و با استفاده از صاحبنظران و متخصصان باید منابع درآمد پایدار شهری مورد رصد و شناسایی قرار بگیرند.

امروزه هوشمند شدن خدمات شهری می‌تواند هزینه‌های مدیریت شهری را کاهش دهد و می‌توان درآمد‌هایی برای اداره شهر تهران به وجود آورد. با شناسایی و استفاده از منابع پایدار می‌توان درآمد منطقی برای شهر ایجاد کرد. ضمن اینکه هر اندازه خدمات شهری به صورت هوشمندتر ارائه شود، شفافیت بیشتری در امورات اداره شهر تهران ایجاد شده و مستقیم و غیرمستقیم این موضوع برکاهش فساد اداری در اداره شهر تهران نیز تاثیر خواهد داشت. اقدامی که هرچه زود‌تر صورت بگیرد به نفع اصلاح‌طلبان خواهد بود.

**تا چه میزان این احتمال وجود دارد که در مسیر شناسایی در آمدهای پایدار به سوی گران‌تر شدن خدمات شهری از جمله بالابردن هزینه حمل و نقل عمومی و سایرخدمات شهری گام برداشته شود؟
به‌طور یقین حرکت درجهت شناسایی منابع درآمدی جدید و پایدار به معنی‌گران‌تر شدن خدمات شهری نیست. اگر به سوی هوشمند سازی شهر در حمل و نقل عمومی و استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر در سطح شهر و گسترش خودروهای برقی و در حمل ونقل عمومی، تشکیل دولت الکترونیک برای تسهیل در ارائه خدمات شهری حرکت کنیم و از سمت دیگر بهره‌وری از منابع درآمدی شهری را بالا ببریم، قطعا و به یقین می‌توانیم هم کاهش هزینه‌ها و هم افزایش درآمدها را از محل کاهش هزینه خدمات شهری شاهد باشیم. همچنین در این مسیر باید به سوی برون سپاری حرکت کنیم.

درگذشته در این راستا دفتر خدمات الکترونیکی ایجاد شد و این اقدام اکنون باید در شبکه داخلی شهرداری نیز به انجام برسد. برون سپاری به صورت جدی و ایجاد خدمات الکترونیک هزینه‌ها را کاهش خواهد داد تا از منبع عوارض حداقلی که بخش قابل توجهی از آن توسط مردم تامین می‌شود، شهر تهران اداره شود. همچنین از طریق چند برابر نشدن هزینه‌های پروژه‌های شهری و جلوگیری از حیف و میل منابع درآمدی شهرداری می‌توان بخشی از مشکلات مالی شهر تهران را جبران کرد. با مدیریت منابع فعلی و استفاده از ظرفیت‌های حداقلی دیده نشده می‌توان شهر تهران را به شکل مطلوب اداره کرد.

**اصلاح‌طلبان همواره بر مسئولیت نظارتی شورای شهر تاکید کردند. امروز شورای اصلاح‌طلب و شهردار اصلاح‌طلب، اداره شهر تهران را بر عهده دارند، این همسویی مدیر اجرایی و ناظران سدی در مقابل اقدامات نظارتی شورای شهر تهران نخواهد بود؟
پاشنه آشیل هرجریان فکری عدم خودپایشی و نظارت درون گروهی است. درحال حاضر نیز اعضای شورای شهر باید به تصمیم اولیه اصلاح‌طلبان مبنی بر اینکه تمامی تصمیمات و جلسات باید در مجموعه اتاق شیشه‌ای گرفته شود، پایبند باشند تا در ارتباط با نظارت بر حوزه‌های اجرایی، شفافیت و سلامت را در همه ابعاد به وجود آورند. به هرمیزان شفافیت در دستور کار قرار بگیرد، در گسترش پایگاه مردمی جریان اصلاح‌طلب اثرگذار خواهد بود و به هر میزان از تخلفات چشمپوشی شود و دور از چشم مردم تصمیم‌گیری شود و مشکلی در مسیر به وجود بیاید جریان اصلاح‌طلب پایگاه مردمی خود را به همان میزان از دست خواهد داد.

**اعضای شورای شهر وظیفه‌ای در پایش سازوکارهای دوران قالیباف در شهرداری تهران دارند و یا اینکه طبق گفته آیت‌ا… موسوی خوئینی‌ها باید به آینده نگریست و درگذشته نماند؟
مدیر شهری مانند سربازی است که سنگری را در اختیاردارد و بر اساس وظایف خود باید به‌جلو توجه داشته باشد تا سنگر‌های جدید توسط او فتح گردد. اگر در گذشته متوقف شویم، حرکت رو به جلو را فراموش خواهیم کرد. اما در ضمن حرکت اگر نکاتی در مورد گذشته توسط اعضای شورای شهر کشف شد، باید به آن ورود پیدا کرد. پرداختن به عملکرد گذشتگان وظیفه دستگاه‌های نظارتی و قوه قضائیه است تا با رصد مسائل با مشکلات برخورد کنند.

قطعا اگر شوای شهر تهران در مسیر خود به نکته‌ای دست یابد، قطعا و به یقین باید از طریق قوه قضائیه این موضوع را پیگیری ‌کند. وظیفه شورا در اینجا بیش از وظیفه قانونی، براساس وظیفه شهروندی است. همان‌طور که هر شهروندی موظف است در صورت مشاهده حیف و میل بیت‌المال آن را منعکس کند، شورا هم باید در همین حد به مسائل ورود پیدا کند، زیرا اگر تمام وقت خود را صرف این مساله کند که در گذشته چه اتفاقاتی افتاده، به‌طور یقین از اقدامات مثبتی که باید انجام دهد بازخواهد ماند. نکته‌ای که آیت‌ا… ‌موسوی خوئینی اعلام کردند در همین راستاست تا تمام وقت شورا معطوف به بررسی عملکرد گذشته شهرداری تهران نشود، زیرا اگر چنین شود، نمی‌توانیم نسبت به عملکرد خود پاسخگوی مردم و بدنه اجتماعی اصلاحات باشیم.

**آینده جریان اصلاحات در شرایطی که رئیس‌جمهور کابینه مد نظر خود را به مجلس معرفی کرد، نه کابینه مد نظر اصلاح‌طلبان، تا چه اندازه به عملکرد مثبت اصلاح‌طلبان در شهر تهران بستگی دارد؟
این تاثیرگذاری غیر قابل ‌کتمان است. با توجه به لایحه قانونی در مورد مدیریت جامع شهری که در دستور کار دولت قرار دارد که بر اساس آن تمام مسائل اجرایی و مدیریتی شهرها به شوراها واگذار می‌شود، در آینده شوراها و شهرداری جای پارلمان محلی و دولت را خواهند گرفت. در نتیجه اتخاذ این تصمیم در دولت و اجرایی شدن لایحه جامع مدیریت شهری می‌تواند در موفقیت و عدم موفقیت شورا و شهرداری نقش داشته باشد.

به عبارت بهتر همکاری شهرداری تهران با دولت در آینده اصلاح‌طلبان موثر است. اگر مدیریت شهر تهران از شجاعت و شهامت و نوآوری برخوردار باشد، شاهد تحول در اداره شهر تهران خواهیم بود. خصوصا اقدامات اساسی و استراتژیکی که در خدمات و نشاط شهروندان موثر است. ساماندهی مسائل اجتماعی توسط سازمان‌های مردم‌نهاد و مواردی از این قبیل می‌تواند اقدامی بسیار سازنده و موثر برای شهروندان باشدو بر پایگاه مردمی اصلاح‌طلبان اثر بگذارد؟

**جوانگرایی و سپردن سهم به زنان در مدیریت شهری تا چه اندازه برای مدیریت شهر تهران اهمیت دارد و در صورت عدم توجه به تربیت مدیران جوان در حوزه مدیریت شهری چه آسیب‌هایی به جریان اصلاحات در آینده وارد خواهد شد؟
شعار استفاده از جوانان و عدالت جنسیتی موضوع انحرافی بود که همه را درگیرخود کرد. ما در شرایط انقلابی قرار نداریم که تصمیمات انقلابی بگیریم. درحال حاضر در وضعیت تثبیت و رشد قرار داریم. استفاده از ظرفیت‌‌ها باید پله پله صورت بگیرد. درحال حاضر باید از زنان و جوانان با انگیزه استفاده کرد اما باید پذیرفت که به یکباره نمی‌توان از این ظرفیت استفاده نمود، باید از این ظرفیت به صورت پلکانی استفاده شود. پس چه بهتر که در یک برنامه ۸‌ساله بستری آماده شود تا جوانان و زنان بیشتری در کنار افراد با تجربه و نخبه برای آینده مدیریت کشور در عرصه‌های گوناگون آماده شوند.

مدیران با تجربه گذشته که در طول سالیان قبل منشأ خدمت و اثر بودند باید به تربیت مدیران جدید بپردازند تا از همه ظرفیت‌های مدیریتی کشور برای بهبود وضع موجود استفاده شود. از این طریق هم رشد مدیران آینده را خواهیم داشت و هم بایدحرکت رو به جلو را تداوم بخشید. محیط مدیریت شهری و کار اجرایی درسطح تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری محل آزمون و خطا نیست، زیرا ظرفیت منابع ملی و شهری در اندازه‌ای نیست که آزمون و خطای مجددی انجام شود تا درنبود تجربه برنامه‌های نسنجیده را اجرا کرد. به‌طور یقین با توجه به تجربه بالای آقای نجفی وحضور ایشان در مقاطع مختلف مدیریتی این امید وجود دارد که ظرفیتی ایجاد شود تا ضمن اینکه گرفتار شعار زدگی نشویم، در تولید نیروی انسانی نیز به صورت جدی اقدام کنیم و به عبارت بهتر درکنار تولید منابع پایدار باید به سمت تولید منابع انسانی هم حرکت کنیم.

اگر به این سمت حرکت شود درآینده و در مدیریت شهری نقش آفرین و موثر خواهیم بود. باید در این مسیر اقدام کرد و از ظرفیت موجود برای تربیت مدیران آینده جریان اصلاحات استفاده شود. اگر به تعمیق اندیشه اصلاح‌طلبی می‌اندیشیم باید به صورت صحیح و دقیق در این مسیر گام‌های موثر برداریم. آینده هر کشوری در دست جوانان است.

*منبع: روزنامه آرمان؛ ۱۳۹۶،۶،۱۹
**گروه اطلاع رسانی**۲۰۵۹**۹۱۳۱** انتشاردهنده: شهربانو جمعه