افتتاح مسجد در استانبول ترکیه؛ پر حاشیه و جنجالی

رئیس جمهور ترکیه مسجدی را در میدان “تقسیم” استانبول افتتاح کرد. افتتاحی که مسئله‌ای جنجالی در این کشور محسوب می شود.

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از عصرایران، افتتاحیه این مسجد همزمان با سالگرد اعتراضات ضد دولتی گسترده سال ۲۰۱۳ در “پارک گزی” استانبول برگزار شد. در آن زمان ساخت این مسجد در میدان تقسیم اعتراضات زیادی در پی داشت.

مردم در حال گرفتن سلفی در مقابل مسجد میدان تقسیم استانبول/ عکس: الجزیره

هزاران نمازگزار در روز گذشته برای افتتاح یک مسجد جدید، جنجالی و از نگاه بسیاری تحمیل شده از سوی “رجب طیب اردوغان” در میدان تقسیم استانبول جمع شدند.

افتتاح این مسجد آرزوی دیرین دولت‌های مختلف از دهه ۱۹۵۰ میلادی را برای ساخت عبادتگاهی در معروف‌ترین میدان استانبول را برآورده می کند.

 این میدان به عنوان نمادی از سکولاریسم مصطفی کمال آتاترک (آتاتورک) پدر و بنیانگذار ترکیه امروزی محسوب می شود.

افتتاحیه این مسجد با سالگرد اعتراضات ضد دولتی در سال ۲۰۱۳ منطقه “گزی پارک” استانبول  در ۲۸ می ۲۰۱۳ همزمان شد.

در آن سال معترضان به تخریب بوستان “گزی پارک” منطقه تقسیم شهر استانبول برای ساخت سایت تحصن کردند. نیروهای امنیتی ترکیه با شلیک گاز اشک آور و خودروهای آبپاش به سمت تظاهرکنندگان شلیک کردند و تعداد زیادی از معترضان بازداشت شدند.

صفحات نمایش نصب شده در میدان تقسیم اولین نمازگزاران مسجد را به صورت برجسته در برابر  مجسمه ای برنزی و مرمری آتاترک (آتاتورک) به تصویر کشیدند و نمازگزارن در مقابل آن روی سجاده‌های حصیری یکبار مصرف به نماز و دعا نشستند.

در حالیکه که کارگران شهرداری به نمازگزارن ماسک و ضدعفونی کننده می‌دانند فاصله اجتماعی کمی بین شرکت کنندگان وجود داشت. این در حالیست که ترکیه اخیرا از شدیدترین قرنطینه و تعطیلات سراسری کرونا خارج شده است.

اردوغان هنگام ورود به مسجد برای مردم دست تکان داد و مردم او را تشویق کردند.

مردم هنگام افتتاح مسجد “رجب طیب اردوغان” را از صفحه‌های بزرگ تماشا می‌کنند/ عکس: الجزیره

“مهمت علی کاراحاجیواقلو”  68 ساله در این باره به الجزیره گفت: “ما زیاد و طولانی منتظر این مسجد بوده‌ایم”.

وی افزود: هیچ کس توانایی انجام چنین کاری را نداشت مگر اردوغان. او یک مرد خاص برای من است. منظره میدان تقسیم (الان) زیبا شده است. کاش ۵۰ سال پیش این مسجد را می ساختند.

اردوغان نیز در سخنرانی‌ای گفت که امیدوار است “شهر در قرن‌های آینده مانند فانوس بدرخشد”.

هزاران نفر در افتتاحیه مسجد شرکت کردند/ عکس: الجزیره

 تقسیم نقطه کانونی زندگی در سمت اروپایی استانبول است و به خیابان‌ اصلی “استقلال” متصل می‌شود که معمولا پاتوق خریداران، گردشگران، کارگران و کافه روها محسوب می شود.

این منطقه در دوره عثمانی محل سکونت اقلیت‌های مذهبی و قومی استانبول بود و چندین کلیسا در نزدیکی آن وجود دارد. چندین کلیسای بزرگ “ارتدکس یونانی” و تعداد کمی مسجد بزرگ در این منطقه قرار گرفته‌ند.

“کانان کورتوگلو” ۵۳ ساله که در نماز شرکت می‌کرد و یکی از پیمانکاران برای ساخت درهای مسجد جدید میدان تقسیم است در این باره گفت: کار خوبی کردند ما اینجا مساجد زیادی نداشتیم.

برای منتقدان گنبدی به عرض ۲۸ متر و دو مناره سر به فلک کشیده، یکی از تلاش‌های اردوغان به عنوان رئیس “حزب عدالت توسعه” برای تحمیل نگرش مذهبی و محافظه کار این حزب محسوب می‌شود که از سال ۲۰۰۲ قدرت را در دست دارد.

“سونر کاگاپتای” مدیر برنامه تحقیقاتی ترکیه در انستیتوی سیاست خاور نزدیک در واشنگتن در توییتر نوشت: “اردوغان مصمم است با با حمایت از مساجد بزرگ و نمادین در شهر تولدش آثاری در ترکیه به جا گذارد”.

 نمایی از مسجد جدید میدان تقسیم استانبول

بی بی سی نوشت: اردوغان بعد از مراسم نماز جمعه در این مسجد گفت “مسجد تقسیم حالا جای مهمی را در میان نمادهای استانبول پیدا کرده و اگر خدا بخواهد این جا را حفظ خواهد کرد.”

او در عین حال به جمعیت حاضر گفت ساخت مسجد پیروزی بر معترضانی بوده که با رنگ مذهبی گرفتن میدان تقسیم مخالف بوده‌اند اما “دیگر کسی نمی‌تواند جلوی ان را بگیرد.”

اردوغان که زمانی شهردار استانبول بود روز جمعه به نمازگزاران گفت در آن زمان حتی اتاقی برای نماز خواندن نبود و باید روی روزنامه‌ای بر کف زمین نماز می‌خواندند.

طرح ساخت این مسجد در پارک گزی استانبول در محوطه میدان تقسیم در سال ۲۰۱۳ به اعتراضات گسترده‌ای در استانبول و کشورهای دیگر جهان منجر شد.

اعتراض پارک گزی

الجزیره نوشت: اردوغان از دهه ۱۹۹۰ شهردار استانبول بود و برای ساخت مسجدی در منطقه تقسیم تلاش می‌کرد.

برنامه او در سال ۱۹۹۷ با یک مداخله نظامی که منجر به برکناری دولت وقت شد شکست خورد.

وی در افتتاحیه و در سخنرانس‌اش اعتراضات گزی را مقصر دانشت و آن را باعث طولانی شدن پروژه مسجد دانست و از آن به عنوان “لحظه ایستادن تروریست‌ها علیه ما یاد کرد”.

 طرح قبلی اردوغان در قالب مجموعه از مرکز خرید به سبک پادگان های دوره عثمانی در فضای سبز و کمیاب منطقه بود که منجر به اعتراضات آن زمان و درگیری با پلیس شد.

 ساخت مسجد در سال ۲۰۱۷ آغاز شد. مسجد با ظرفیت ۲۲۵۰ هزار نفر ساخته شده و شامل یک سالن نمایش، کتابخانه، آشپزخانه برای ارائه غذا به نیازمندان و پارکینگ است.

مسجد بزرگ “جامیلچا” مشرف به بخش آسیایی استانبول در مارس ۲۰۱۹ افتتاح شد.

مسجد ایاصوفیه ۱۴۰۰ ساله و ساخته دوران عثمانی در که مدت‌ها به موزه تبدیل شده بود در سال گذشته به مسجد تبدیل شد.