پرچم مطالبه‌گری در دستان دانشجویان / از حرف تا عمل جنبش دانشجویی به راهبردهای رهبر انقلاب

 به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، ابوالفضل لطفی؛ ماه مبارک رمضان علاوه بر تمام اتفاقات و لحظات خوبی که برای تمامی مردم دارد، برای دانشجویان از لحاظ دیگری منحصر به فرد است. دیدار مقام معظم رهبری با دانشجویان از همان سال‌های اولیه رهبری ایشان مرسوم بوده و هست و ایشان به دانشجویان و مجموعه اقدامات آن‌ها در زمینه‌ها و بخش‌های مختلف نگاه دیگری دارند و این را می‌توان از برگزاری جلسات هرساله ایشان و همین‌طور ارزش دادن به فعالیت‌های آنان در طی چند دهه‌ی گذشته نیز فهمید.

طی یکسال اخیر نیز که بیماری کرونا در کشور فراگیر شد و محدودیت‌های زیادی را ایجاد کرد، اکثر دیدار‌های مقام معظم رهبری را نیز یا لغو یا به صورت مجازی کرد. در ایام ماه مبارک رمضان نیز هرساله رهبر معظم انقلاب دیدار‌های با نهاد‌ها و مجموعه‌های مختلف دارند و پارسال و امسال به دلیل محدودیت‌های موجود این دیدار‌ها لغو شد. اما نکته جالب و تأمل‌برانگیز ماجرا، برگزار شدن دیدار و صحبت مقام معظم رهبری با دانشجویان حتی با وجود این شرایط و به صورت مجازی بود. به عبارتی به صورت واضح مشخص می‌شود که این دیدار برای رهبری و دانشجویان چقدر ارزش دارد و حائز اهمیت است.

جنبش دانشجویی از گذشته تا کنون با فعالیت‌های پرشور و نشاط و همین‌طور مطالبه‌گرایانه خود در عرصه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی کشور نقش داشته است و این مسئله از قبل از انقلاب و مبارزات آن دوران تا امروز و در طی دهه‌های اخیر مشاهده شده است. مقام معظم رهبری نیز طی سال‌های اخیر بار‌ها به اقدامات جنبش دانشجویی در زمینه‌های مختلف را تحسین و به حفظ این فضای آرمان‌خواهانه و روند موجود تأکید کرده‌اند.

آرمان‌خواهی؛ چراغ راه کشور
در دیدار دانشجویی سال گذشته رهبر معظم انقلاب در رابطه با حفظ این روحیه مطالبه‌گرایانه و آرمان‌خواهانه جنبش دانشجویی گفتند: این پرچم آرمان‌خواهی و مطالبه‌گری را زمین نگذارید؛ مخاطب مطالبه‌گری هم گاهی خود این حقیر بودم، گاهی دستگاه دفتر ما بود، گاهی مجموعه‌های دیگر بودند؛ این بسیار چیز باارزشی است؛ این مطالبه‌گری را از دست ندهید، این آرمان‌خواهی را از دست ندهید. این‌ها آرمان‌خواهی است؛ ممکن است بعضی از این چیز‌هایی که شما مطالبه میکنید عملی نباشد که واقع قضیّه هم همین است؛ یعنی وقتی انسان وارد عمل شد مشکلات کار میدانی برای او بیشتر آشکار میشود، معلوم میشود که همه‌ی آن چیز‌هایی که میخواستیم، یا نمیتوانسته عملی بشود یا نمیتوانسته به این زودی عملی بشود؛ لکن خودِ این آرمان‌خواهی باارزش است؛ برای اینکه اگر آرمان‌خواهی وجود نداشته باشد راه را گم میکنیم؛ این آرمان‌خواهی موجب میشود که ما راه را گم نکنیم و وسط راه، کج و راست و به چپ و راست حرکت نکنیم. این آرمان‌خواهی را داشته باشید؛ این آرمان‌های مهم را: عدالت، استقلال، رفع فساد، در نهایت تمدّن اسلامی. آرمان اصلی و واقعی و نهایی، ایجاد تمدّن اسلامی است؛ این‌ها را از دست ندهید و این‌ها را مطالبه کنید و بخواهید روی آن فکر کنید.

با بررسی بیانات چندسال اخیر مقام معظم رهبری و روند صحبت‌ها در کنار هم متوجه دو نکته مهم از صحبت‌ها خواهیم شد. مسئله اول موضوع مسئله محوری تشکل‌های دانشجویی و مسئله دوم، زمین نگذاشتن پرچم مطالبه‌گری با وجود هزاران مانع موجود در کشور است. ایشان نیز بسیار تأکید داشتند که مراقب باید بود که پرچم مطالبه‌گری به دست افرادی که نیات دیگر و بعضا دشمنی با انقلاب و کشور دارند، نیفتد. با توجه به این دو نکته می‌توان یک نگاه کلی به اقدامات جنبش دانشجویی در طی سال‌های اخیر داشت و فهمید تا چه میزان به صحبت‌های مقام معظم رهبری توسط تشکل‌های دانشجویی عمل شده است و آیا پرچم مطالبه‌گری همچنان بالاست؟

پرچم اول؛ فعالیت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای
دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی درطی چند سال اخیر متناسب با فضای بین‌الملل و جهان اسلام و اتفاقات گوناگونی که وجود داشت، اقدامت بسیاری را داشتند. از فعالیت‌های مختلف در راستای مسئله شیعیان کشور‌های دیگر مانند نیجریه یا نیوزلند یا میانمار و حمایت از شیخ زکزاکی و کود. کان و مردم مظلوم یمن گرفته تا اقدامات مناسب بعد از ترور سردار شهید سلیمانی و حواشی بعد از آن برای خروج آمریکا از منطقه و در سال گذشته نیز فعالیت‌هایی مانند واکنش نشان دادن به هتک حرمت نشریه فرانسوی به پیامبر اسلام یا همدردی با شهدای حوادث تروریستی در افغانستان، وجود داشته است.

بعد از اتفاقاتی که برای شیعیان نیجریه‌ای و رهبر آنان، یعنی شیخ زکزاکی افتاد و شکنجه‌ها و رنج‌های فراوانی که در سکوت کامل مجامع بین‌المللی انجام می‌شد، دانشجویان با برگزاری تجمعات مختلف رو به روی سفارت نیجریه و دفتر سازمان بین‌الملل نسبت به این اقدامات واکنش خود را نشان دادند. 

 تجمع دانشجویان در حمایت از شیح زکزاکی – روبه‌روی سفارت نیجریه و دفتر سازمان ملل متحد

همچنین متناسب با جنایات صورت گرفته علیه مردم و کودکان مظلوم یمن، دانشجویان دانشگاه‌های تهران و دانشجویان یمنی با برگزاری پویش سراسری روزه نجات در مسجد دانشگاه تهران حمایت خود را از مظلومان یمنی و خشم خود را نسبت به عاملین این قضیه اعلام کردند.

بعد از ترور سردار شهید قاسم سلیمانی نیز دانشجویان خشم و انزجار خود از این اقدام جنایت‌کارانه اعلام و با برگزاری تجمعات گسترده در شهر‌های مختلف خصوصاً تهران مطالبات خود را فریاد زدند. آن‌ها همچنین با برگزاری تحصن در فرودگاه مهرآباد در پی اعزام به کرانه باختری نیز برآمدند و آمادگی کامل خود را اعلام کردند.

 تجمع دانشجویان بعد از ترور سردار شهید سلیمانی – فرودگاه مهرآباد و خیابان انقلاب

همچنین جلسات کارشناسانه و تخصصی مختلفی برای مسئله حضور آمریکا در منطقه و تحلیل‌های مختلف بر روی آن، موجب برگزاری جلسات و همایش‌های مختلفی جهت خروج آمریکا از منطقه شد و دانشجویان در این زمینه نیز فعالیت‌هایی داشته‌اند.

مقام معظم رهبری، در دیدار با دانشجویان در سال ۹۸ این فعالیت‌های بین‌المللی دانشجویان را تأیید و می‌گویند: در زمینه‌ی فعّالیّت‌های بین‌المللی و فعّالیّت‌های منطقه، مثلاً در زمینه‌ی یمن، در زمینه‌ی این مسئله‌ی اخیر نیوزیلند، در زمینه‌ی نیجریه که دانشجو‌ها اعلام حضور کردند و در مسائل متعدّدِ دیگر هم همین جور؛ این اعلام حضور‌ها خوب است. یا گاهی اوقات یک تجمّعی مثلاً جلوی سفارتخانه خوب است؛ البتّه با متانت، با دقّت، با عقلانیّت و با نشان دادن اقتدار روحی و معنوی. این جور نیست که همیشه از دیوار بالا رفتن خوب باشد -یک جا‌هایی البتّه خوب است؛ در قضیّه‌ی تسخیر لانه‌ی جاسوسی، کار خوبی بود، امّا همیشه این جور نیست. لکن حضور شما، خواسته‌ی شما، حرف منطقی شما، نشان دادن اقتدار شما، نشان دادن اجتماع شما تأثیرگذار است.

پرچم دوم؛ فعالیت‌های سیاسی
فضای دیگری که جنبش دانشجویی شاید بیشتر از فضا‌های دیگر در آن فعالیت داشته و اقدامات زیادی را در بخش‌ها و غالب‌های متنوع تعریف کرده و داشته است، فعالیت‌های مطالبه‌گرانه‌ی سیاسی است. به طبع فضا و تحولات سیاسی چندسال اخیر خصوصا سال گذشته کشور و متناسب با فضای انتخابات ریاست جمهوری، تشکل‌های دانشجویی اقدامات زیادی را تعریف کرده و پیگیری کرده‌اند.

از جلسات متعدد با مسئولین کشور در بخش‌های مختلف، تا انتشار نامه‌ها و بیانیه‌های مختلف در طی حوادث روز متنوع کشور و جهان و همچنین برگزاری تجمعات مختلف در یکسال اخیر و متناسب با فضای سیاسی روز تا رفتن به سراغ مردم و برگزاری تریبون‌ها و میزگرد‌های مردمی و رساندن حرف مردم به گوش مسئولین و رسانه‌های مختلف که در این ایام و متناسب با فضای انتخابات بیشتر نیز شده است.

تشکل‌های دانشجویی در طی جلسات مختلف با مسئولین مختلف دولتی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، قوه قضائیه و نهاد‌های دیگر دولتی و غیردولتی، فضای مطالبه‌گرانه‌ی خود را از این مسئولین حفظ کردند. همچینن از سال گذشته و با صحبت مقام معظم رهبری مبنی بر برگزاری جلسات با دفتر ایشان نیز، این فضا باز شده و تشکل‌های دانشجویی در طی یکسال اخیر جلسات متعددی را با اعضای دفتر مقام معظم رهبری داشته‌اند.

دانشجویان در طی یکسال اخیر متناسب با اقدامات روز سیاسی کشور و جهان، از جمله تجمعات مختلف روبه‌روی شورای عالی امنیت ملی، مجلس شورای اسلامی و ستادکل نیرو‌های مسلح بعد از ترور شهید فخری‌زاده، تجمعات هفتگی در اعتراض به گرانی‌ها و وضعیت نابسامان و بد معیشتی مردم روبه‌روی وزارت‌خانه‌های دولت و همچین به تازگی تجمع پرشور روبه‌روی سایت غنی‌سازی نطنز و فردو، فضای مطالبه‌گرایانه خود را ادامه دادند.

 تجمع دانشجویان پس از ترور شهید فخری‌زاده – روبه‌روی مجلس شورای اسلامی و ستاد کل نیروهای مسلح

 تجمع دانشجویان بعد از خرابکاری‌های مختلف در سایت نطنز – روبه‌روی سایت غنی‌سازی شهید احمدی روشن نطنز

همچنین دانشجویان با برگزاری تریبون‌های مردمی در بازار و میدان‌ها و محله‌های مختلف تهران به بیان مسائل و مشکلات اساسی مردم پرداختند.

 برگزاری تریبون مردمی – بازار تهران

انتخابات ریاست جمهوری پیش رو نیز موجب شده است که تشکل‌های مختلف دانشجویی به برگزاری جلسات تخصصی با نامزد‌های احتمالی ریاست جمهوری به گفتگو و مطالبه‌ی تخصصی با آنان می‌پردازند. 

آیت‌الله خامنه‌ای نیز به این روحیه مطالبه‌گرایانه سیاسی در سال ۹۸ تأکید کرده و بیان کردند: یک کار دیگر، تشکیل گروه‌های فعّالیت سیاسی است؛ البتّه منظورم حزب‌بازی نیست. حزب‌بازی کاری است که بنده برکتی در آن احساس نمیکنم؛ امّا کار سیاسی فقط حزب‌بازی نیست؛ نشستن، تحلیل سیاسی کردن، حوادث سیاسی را شناختن، فهمیدن، منتقل کردن، یکی از آن کار‌های بسیار اساسی است که حرکت عمومی جامعه را تسریع میکند، شکل میدهد و کمک میکند؛ یکی از کار‌ها این است.

پرچم سوم؛ تشکیل میزگرد‌ها و کرسی‌های آزاداندیشی
یکی دیگر از اقدامات دانشجویان که بسیار مورد تأکید رهبری نیز بوده است، بحث تشکیل کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها است که در طی یکی دو سال اخیر رشد زیادی داشته است. همچنین در یک سال اخیر و به طبع بسته بودن فضای دانشگاه‌ها نیز، این مسئله به فضای مجازی منتقل شد و رشد بسیار زیادی بین دانشجویان و دانشگاه‌ها داشت و در اخیر نیز با ورود فضای کلاب هاوس در کشور، این فضای گفتگو به شدت تقویت شد.

مقام معظم رهبری نیز در این باره فرمودند: تشکیل میزگرد‌ها و کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها که بنده مکرّر این را تکرار کرده‌ام و تأکید کرده‌ام و توصیه کرده‌ام؛ و خب خیلی پیشرفتی نداشته. چه کسی باید این را بکند؟ اگر منتظر باشید که رئیس دانشکده یا معاون فرهنگی یا مانند این‌ها بکنند، فایده‌ای ندارد؛ خودتان باید بکنید. در دانشگاه‌ها کرسی‌های آزاداندیشی را باید تشکیل بدهید؛ منتها همین طور که گفتم همه‌ی این حرکت‌ها باید منضبط باشد؛ با انضباط، با پیش‌بینی، با مطالعه‌ی خوب از سوی افرادی که صاحب ذهن فعّال و زبان گویا هستند راه بیفتد.

پرچم چهارم؛ فعالیت‌های خدماتی
از دیگر فعالیت‌های گروه‌های دانشجویی مسئله حضور در مناطق مختلف کشور خصوصا مناطق محروم و مستضعف و دادن خدمات مختلف به آنان است که همیشه این فعالیت‌ها برای رهبری اهمیت بسیار زیادی داشته و گروه‌های جهادی مختلف از دانشگاه‌های سراسر کشور این مسئله را به خوبی جلو برده‌اند. 

مقام معظم رهبری نیز در این باره گفتند: بحث فعّالیّت‌های جهادیِ واقعاً شگفت‌انگیز که حقیقتاً بنده با اینکه بار‌ها تشکّر عرض کرده‌ام، باز هم لازم میدانم تشکّر کنم و خدا را شکر کنم که الحمدﷲ جوان‌های ما را این جور آماده کرد. این گله‌ای هم که دوستان جهادی دارند، گله‌ی به‌جایی است که چرا در مجامع تصمیم‌گیری برای مسائل، از این‌ها دعوت نمیشود یا چرا برای تدوین خدماتی که صورت میگیرد از این‌ها نظرخواهی نمیشود و صرفاً به عنوان نیروی کار و به‌اصطلاح خدمتگر از این‌ها استفاده میشود؛ این‌ها خب اشکالات واردی است که درست است.

پرچم پنجم؛ فعالیت‌های اجتماعی
متناسب با فضای مردم و خصوصاً کارگران و مردم محروم و مستضعف کشور و وضعیت آنان نیز دانشجویان آرام ننشسته و اقدامات زیادی را انجام داده‌اند. اقداماتی مانند پیگیری مسائل کارگران در پی خصوصی‌سازی‌های نادرست در سال‌های اخیر از این دست بوده‌اند. مانند حضور و صحبت با کارگران شرکت‌های هفت‌تپه، هپکو، ماشین‌سازی تبریز و.. که بار‌ها مورد تحسین رهبری نیز قرار گرفته است. دانشجویان بار‌ها با حضور در کارخانه‌ها و تجمعات مختلف روبه‌روی سازمان خصوصی‌سازی و.. این مسئله را فریاد زده و مطالبه کرده‌اند. همچنین مسئله مسکن مردم محروم که در قضیه زن کرمانشاهی یا بندرعباسی، حواشی زیادی ایجاد کرد و دانشجویان با حضور در آن مناطق، این مسئله را پیگیری و مطالبه کردند.

 تجمع دانشجویان در اعتراض به خصوصی‌سازی‌های نادرست – روبه‌روی وزارت دادگستری

 تجمع دانشجویان در حمایت از مسکن محرومین – کرمانشاه

رهبری نیز من باب کارگروه‌های اجتماعی گفتند: کار‌های اجتماعی. ببینید، الان در این فهرستی که من گفتم تا حالا هفت هشت تا، ده دوازده تا راهکار شده؛ از این قبیل پنجاه تا راهکار میشود پیدا کرد. فعّالیّتهای اجتماعی، مثل همین کار‌هایی که گفتم در زمینه‌ی هفت‌تپّه و مانند این‌ها که بچّه‌های دانشجو انجام دادند، کار‌های بسیار خوبی است. کارگروه‌هایی که ممکن است به هم مرتبط هم نباشند، امّا بایستی هدایت بشوند، باید برنامه‌ریزی بشود.

در پایان باید گفت این مجموعه اقدامات تنها بخشی از فعالیت‌های جنبش و تشکل‌های دانشجویی در چند سال اخیر در راستای صحبت‌های مقام معظم رهبری است که از بین آنان مهم‌ترین و اصلی‌ترین اقدامات در راستای نکات راهبردی مقام معظم رهبری در دیدار دانشجویان انتخاب و بیان شد.