بافت قدیم بوشهر، ظرفیتی برای جهانی شدن

به گزارش مجمع رهروان امر به معروف ونهی از منکر استان اصفهان به نقل از ایرنا، بافت قدیم بوشهر که به شماره ثبت ۲۳۶۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌ مربوط به دوره حکومت نادر شاه افشار است اما اوج شکوفایی آن به دوره قاجار باز می‌گردد و سبک خاص و منحصر به فرد معماری، وجود بناهای کنسول‌گری‌ کشورهای مختلف، مراکز مذهبی مانند مساجد، حسینیه و کلیسا، بازار و کوچه‌های زیبا جاذبه‌های زیادی به آن بخشیده است.

این بافت که روایت گر هویت تاریخی این بندر و ساکنان آن است به مساحت ۳۸ هکتار شامل چهار محله بهبهانی، دهدشتی، کوتی و شنبدی در شبه جزیره مثلث شکل بوشهر قرار گرفته است و از جمله نادرترین بافت‌هایی تاریخی کشور است که براساس اقلیم ساخته شده‌است، به گونه‌ای که وقتی درکوچه‌های تنگ و باریک آن باد می‌وزد، کوران هوا را به وجود می‌آورد.

بافت تاریخی بوشهر در راس مثلثی دارای تو رفتگی، در ساحل خلیج فارس واقع شده‌است؛ نام‌گذاری محله‌های آن با توجه به ساکنان اولیه آنها صورت گرفته است، زمانی که هر طایفه و قومی قسمتی از شهر را برای زندگی خود برمی‌گزید.

این بافت حدود یکهزار خانه را در خود جای داده و دارای بناهای منحصر به فردی شامل عمارت‌های زیبا مربوط به ۲۵۰ سال پیش است که از این شمار حدود ۴۰۰ بنا در محدوده بافت تاریخی قرار دارد که برابر با معیارهای میراث فرهنگی به عنوان بناهای تاریخی ارزشمند شناخته می‌شوند، از این شمار برخی بناها در تملک دستگاه‌های دولتی و سازمان‌ها و تعدادی دیگر مالکیت شخصی دارند و تاکنون ۹۰ عمارت نیز به ثبت ملی درآمده‌است.

معماری بناهای این بافت “هیلانی” است به این معنی که دارای حیاط مرکزی و در ۲ تا سه طبقه ساخته شده‌اند؛ طبقه‌های پائین در فصل زمستان و طبقه‌های بالا در فصل تابستان مورد استفاده قرار می‌گرفته است و در ساخت آن مصالحی به کار گرفته شده‌است که با اقلیم همخوانی دارد و بنا را پایدارتر و نفوذناپذیرتر می‌کند.

 این بناهای تاریخی از سنگ‌های مرجانی ساخته شده‌ است، سنگ‌هایی که هوا را در خود نگه می‌دارند تا خانه‌ها زمستان‌ها گرم و تابستان‌ها خنک بمانند؛ همچنین ملات، ساروج، گچ و چندل‌هایی از جنگل‌های مانگرو آفریقا و هند که به دلیل استقامت زیاد در برابر ۲ رکن اساسی تخریب یعنی رطوبت و موریانه، سبب ماندگاری این سازه‌ها می‌شوند.

بیشتر بناهای بافت قدیم بوشهر به غیر از عمارت دهدشتی که دارای تزئیناتی از جمله گچ بری‌های زیبا است فاقد تزئینات معماری است و تنها تزئین استفاده شده در این بافت شیشه‌های رنگی در سر در بناها است که با هدف شکست نور و جلوگیری از ورود گرما و همچنین دور کردن حشره‌ها استفاده می‌شده‌است.

در بافت تاریخی بوشهر بناهایی با معماری‌های منحصربه‌فردی که روزگاران دور متعلق به افراد صاحب منصب و بنام بوده‌است نیز دیده می‌شود، خانه‌هایی که هم کاشانه و هم نقش کارخانه را برای صاحبان خود بازی می‌کردند، این روزها بدون استفاده مانده‌اند و جز دیوارهای تخریب‌ شده چیزی از آنها باقی نیست؛ اگر در گذشته این خانه‌ها نماد زیبایی یک محله بودند، اکنون به فضاهای بی‌دفاع شهری تبدیل شده‌اند.

همزیستی مسالمت آمیز ادیان در بافت تاریخی 

وجود مراکز مذهبی مختلف مانند مسجد، حسینیه، کلیسا و کنیسه در کنار هم از جمله زیبایی‌های بافت تاریخی بوشهر و بیانگر زندگی مسالمت آمیز ادیان مختلف در این دیار از روزگاران گذشته است که از جمله آن می‌توان به کنیسه، مسجد اهل سنت، مسجد امام و کلیسای ظهور در محل کنسولگری انگلیس درمحله کوتی از جمله چهار محل قدیمی این بافت به شمار می‌رود.

همچنین وجود بیش از ۱۲ مسجد که همگی آنها فاقد مناره و گنبد و تنها دارای یک شبستان هستند از جمله دیگر مشخصه‌های منحصر به فرد بافت قدیم بوشهر است و بزرگان و تاجرانی که در بافت تاریخی زندگی می‌کردند هر کدام برای زنده نگه داشتن اسم و رسم خانوادگی به نام خود مسجدی احداث می‌کردند به همین دلیل امروز مسجدهای متعددی در بافت تاریخی بوشهر به نام بزرگان این شهر از قدیم به یادگار مانده‌است.

آنچه از گذشتگان به‌جا می‌ماند بخشی از هویت شهر به شمار می‌رود و در حفاظت و حراست از آنها باید کوشا بود؛ شاید برخی‌ها احیای دوباره این عمارت‌ها که یادگار فرهنگ و تاریخ این شهر است را کاری بیهوده می‌دانند و تخریب و نوسازی را به عنوان آسان‌ترین راه انتخاب می‌کنند اما در مقابل افرادی هستند که دلشان برای حفظ آثار با ارزش که میراث گذشتگان است می‌تپد و حفاظت از آنها را وظیفه خود می‌دانند.

در این ارتباط با همت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر و افراد خلاق، معماران و دانش آموختگان رشته‌های هنر، برخی بناها و عمارت‌های بافت قدیم شهر بوشهر با طرح‌های مدرن و مطابق با ضوابط این بافت، بازسازی و مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

بافت قدیم بوشهر نمایی از هماهنگی و یکپارچگی 

یک کارشناس ارشد تکنولوژی معماری در استان بوشهر می‌گوید: در معماری بافت قدیم این شهر با در نظر گرفتن شیوه‌های ساخت، فرم‌ها و مصالح بوم آور نمایی از هماهنگی و یکپارچگی به تصویر کشیده شده و ساختار کالبدی در پاسخ به فرهنگ زیستی ساکنان و شرایط اقلیمی زیست ‌محیطی منطقه گرم و مرطوب شکلی منحصربه‌فرد یافته است.

سودابه معموری معتقد است: باریکی و پیچ‌وخم کوچه برای به وجود آمدن کوران هوای بافت، شکلی منحصربه‌فرد یافته است. پایداری در بافت قدیم بوشهر را می‌توان با ایجاد کوران هوا، مهم‌ترین امکان در تحمل گرما و هوای شرجی طاقت‌فرسای منطقه دانست و کوچه‌های تنگ و بلند و پر سایه با بیشترین بازشو در بدنه دیوار و شناشیرهای موجود در بناها و دیگر المان‌های معماری که می‌شود گفت مختص این اقلیم است به‌عنوان عوامل مؤثر در پایداری است.

به گفته این کارشناس معماری منحصر به فردترین قسمت بافت قدیم بوشهر بناهای آن است که همه  تزئینات به کار رفته در آنها با کاربرد اقلیمی استفاده شده براین اساس هر یک از عناصر بکار برده شده در بافت منحصربه‌فرد و متناسب با اقلیم شهر بوده  و هرکدام به‌طور مجزا عملکردی در جهت پایداری  زیست محیطی و عوامل طبیعی دارد.

طرح جامع بافت تاریخی بوشهر 

معاون میراث فرهنگی استان بوشهر می‌گوید: زندگی در بافت تاریخی مانند سابق نیست و مردم درون بافت نیازمند تامین یک سری زیرساخت‌هایی متناسب با نیاز روز هستند تا در زندگی روزمره خود با مشکلات کمتری روبرو شوند.

نصرالله ابراهیمی معتقد است، میراث فرهنگی تنها نقش نظارتی و حمایتی دارد و این اداره کل به تنهایی نمی‌تواند همه زیرساخت‌های بافت را تامین کند در این ارتباط باید دستگاه‌های دیگر، بخش خصوصی و مردم کمک حال میراث فرهنگی باشند.

او معتقد است دولت نیز باید تسهیلات کم بهره‌ای برای مرمت، احیا و رونق گردشگری در این بخش تامین کند تا بافت تاریخی بوشهر با رویکرد حفاظت و احیا به گستره‌ای توریستی تبدیل شود.

ابراهیمی ادامه داد: بافت تاریخی بوشهر یک دهکده گردشگری بسیار مناسب است که برطرف کردن مشکلات زیرساختی آن سبب می‌شود ساکنان محلی با فعالیت خود در این پهنه اقدام به درآمد زایی کنند. 

به گفته معاون میراث فرهنگی استان بوشهر برای نجات بافت تاریخی این بندر طرح جامعی با رویکردهای حفاظتی، توسعه‌ای، گردشگری و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی تهیه شده‌است و بر این اساس تک پلاک‌های موجود در این گستره از جمله مدرسه گلستان، خانه رشیدی، خانه مبارکی و عمارت دهدشتی مرمت و احیا و آن دسته از بناها که قابلیت لازم را داشتند به مجموعه گردشگری بدل شدند.

مرمت عمارت‌های “مبارکی” و تبدیل آن به بازارچه صنایع دستی، “علوی” که قرار است به موزه چاپ و نشر تبدیل شود و “آل عصفور ” با همکاری اداره کل اوقاف و امور خیریه که مراحل آخر مرمت را سپری می‌کند، نمونه‌هایی برای فعالیت‌های باز زنده‌سازی در قالب طرح جامع این بافت توسط اداره کل میراث فرهنگی است.

نصرالله ابراهیمی یادآورشد: مرمت برخی از  بناها نیز به بخش خصوصی واگذار شده‌است تا متناسب با اثر و با کاربری‌های گردشگری مرمت و احیا شوند.

به گفته وی اجرای پروژه‌های پیشران و محرک در بخش زیرساخت‌های بافت یکی دیگر از رویکردهای طرح جامع بافت تاریخی بوشهر است که بخشی با مشارکت شرکت‌های آب و فاضلاب، گاز، شهرداری و اداره کل راه و شهرسازی استان بوشهر انجام شده‌است و اقدامات اثرگذاری در زمینه پروژه‌های شهری، زیرسازی، جداره سازی و فضاسازی بافت صورت گرفته است.

ابراهیمی هدف از اجرای پروژه‌هایی که به رونق و توسعه بافت ختم می‌شود را ترغیب مالکان و سرمایه گذاران به مرمت و احیا بناها و سرمایه گذاری در بافت تاریخی عنوان کرد.

معاون میراث فرهنگی استان بوشهر می‌گوی:د هم اکنون نیز پروژه‌هایی از جمله هتل و بوم‌گردی‌های مختلف با پیشرفت فیزیکی مناسب در بافت تاریخی شهر بوشهر در دست اجرا است و امیدواریم با ادامه آن در سال‌جاری سبب ساز رونق این بافت شود.

ابراهیمی معتقد است: مشارکت مردمی یکی از مهمترین مسائل تاثیرگذار در احیا همه بافت‌های تاریخی دنیا است که اگر مشارکت مردم نباشد پروژه‌ها با شکست روبرو می‌شوند، هرچند دولت هم باید یک سری حمایت‌هایی انجام دهد تا مشکلات مردم در بافت‌ها برطرف شود. 

تلفیق زندگی و تجارت با نجات بخشی بناهای تاریخی 

اکنون بیشترین کارکرد عمارت‌ها و بناهای تاریخی بافت بوشهر مسکونی است اما برخی از سازه‌های موجود گره‌های اصلی یا گذرها و شریان‌های شاخص این بافت افزون بر نقش مسکونی دارای جایگاه تجاری و محیط کسب و کارهای مالکان آنها به شمار می‌رود، این بخشی از توصیف “فرزانه اسپرغم” مدیرپایگاه میراث فرهنگی بوشهر از این پهنه ارزشمند است.

وی می‌گوید: عمارت‌هایی مانند “نوذری”، “دهدشتی”، “گلشن”، “طاهری”، “طبیب”، “رشیدی”، “حاج رئیس”، “کازرونی”، مبارکی، علوی و تجارتخانه‌های مهربان و ایرانی در کنار فضاهای مذهبی شاخص از جمله مسجدهای آل عصفور و جمعه نمونه‌هایی برجسته از هنر، ذوق و معماری اصیل بومی بوشهر هستند که به غنا و هویت تاریخی این بافت اهمیت دوچندانی بخشیده‌اند.

به گفته اسپرغم بناهایی که در تملک میراث فرهنگی هستند در طول سال‌های گذشته براساس ضوابط، مرمت و بازسازی شده‌اند و آنهایی که در تملک دیگر دستگاه ها است نیز با نظارت این اداره کل بازسازی شده و هرسال مورد بازبینی و رفع خطر قرار می‌گیرند، این در حالی است که همه پروژه‌های موفق مرمتی باید در بازه‌های زمانی پنج ساله پس از مرمت کامل مورد بازبینی قرار گیرند تا در صورت نیاز از سوی میراث فرهنگی و یا مالکان مرمت و بازسازی شوند.

او می‌گوید: همچنین در مورد بناهایی که مالکیت خصوصی دارند به صورت پروژه‌های خردتر و مشارکتی در چارچوب قانون نسبت به رفع خطر اضطراری و مرمت آنها با همکاری مالک اقدام شده‌است.

مدیرپایگاه میراث فرهنگی بوشهر اظهار کرد: بناهای بازسازی شده با کاربری‌های متناسب و مفید دوباره مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

علاوه براینکه بیشتر بناها و عمارت‌های تاریخی بافت قدیم بوشهر که در تملک افراد حقیقی و یا سازمان‌ها قرار دارند مرمت و بازسازی شده و مورد استفاده قرار گرفته‌اند، مابقی بناها هم اگرچه ممکن است به صورت حرفه‌ای مرمت نشده باشند اما با مداخله‌های اصولی از سوی مالک بنا و با تامین نظر کارشناسان میراث فرهنگی صورت گرفته است.

البته یک سری دیگر از عمارت‌های موجود در بافت تاریخی هستند که کل بنا مرمت نشده اما قسمت عمده آن مرمت شده‌است مانند موزه مردم شناسی، عمارت‌های گلشن و دهدشتی که فضاهای اطراف حیاط مرکزی آن مورد مرمت قرار گرفته است.

اسپرغم گفت: آمارها نشان می‌دهد در زمان حاضر تنها ۲۰ درصد از بناهایی که در تملک بخش خصوص هستند، متروکه و بلا استفاده باقی مانده‌اند.

او این را هم اضافه کرد که هرچند به دلیل شرایط اقتصادی اقدام لازم از سوی مالکان انجام نمی‌شود اما شناسایی و نجات بخشی این بناها از سوی میراث فرهنگی متوقف نشده و گسترش این شناسایی و اقدام‌ها در دستور کار این سازمان است.

شناسایی بناهای بحرانی و در حال خطر در بافت تاریخی بوشهر اقداماتی مهم است که به گفته مدیرپایگاه میراث فرهنگی بوشهر پیوسته در دستور کار است و در همین راستا ۷۰ درصد این بناها در سال ۹۹ رفع خطر شده‌است.

رونق گردشگری با احیای بافت تاریخی 

بدون تردید هر قابلیت فرهنگی در یک اثر هنری جلوه گر می‌شود و یک بنای تاریخی نمادی فیزیکی برای شناخت فرهنگ غنی یک اقلیم و شهر به شمار می‌رود، به دلیل وجود معماری اصیل بومی، عمارت‌ها و بناهای تاریخی متعدد و متنوع در شهر بوشهر، این شهر دارای فرهنگی غنی و منحصر به فرد در خطه جنوب کشور است، زیرا تعامل عمیقی که سازه و کالبد ابنیه تاریخی با محیط پیرامونی خود برقرار کرده‌است به وضوح در معماری اصیل بوشهری دیده می‌شود و این جلوه‌گری به شیوه و سبک خاص معماری بناهای بوشهر باز می‌گردد.

زمانی که بافت تاریخی بتواند اصالت خود را حفظ کند، پیام‌ها و ارزش‌هایی که در کالبد و منظر خود دارد را چه از نظر اجتماعی و فرهنگی و چه از نظر تاریخی به مخاطبان خود منتقل کند، آنها را به تامل وا دارد و مخاطبان بیشتری جذب کند هدف راهبردی رونق گردشگری به بار می‌نشیند، برای تحقق این موضوع باید ابتدا تک بناها را حفظ و در ادامه گره‌ها و گذرهای شهری را  احیا کرد تا منجر به داشتن یک محدوده بافت تاریخی پررونق ‌شود.

آنطور که مدیرپایگاه میراث فرهنگی بوشهر می‌گوید: بیشترین اقدام‌ها برای احیا بافت تاریخی بوشهر در سال‌های ۹۸ و ۹۹ انجام و در این سال‌ها علاوه بر رسیدگی به تک بناها، توجهی به مجموعه‌های تاریخی، گذرها و معبرهای تاریخی نیز شده‌است.

اسپرغم می‌گوید: افزون براین یک سری پروژه‌هایی در محدوده بافت تاریخی در قالب پروژه‌های مشارکتی کار شدند به این صورت که این پروژه‌ها مالکیت خصوصی دارند اما در فهرست آثارملی به ثبت رسیده و با مشارکت مالک تحت نظارت میراث فرهنگی مورد مرمت قرار گرفته در این راستا پنج بنا در سال ۹۶، چهار بنا در سال ۹۷، چهار بنا در سال ۹۸ و چهار بنا در سال ۹۹ مرمت و ساماندهی شده است.

ساماندهی گذرهای تاریخی

احیای گذرها و معبرهای ارزشمند بافت تاریخی از رویکردهای موثر و موفق میراث فرهنگی بوشهر برای حفظ بافت تاریخی است که با همکاری شهرداری بندر بوشهر و دیگر دستگاه های مرتبط تحقق یافته است و بی‌شک می‌تواند رونق را با خود به این پهنه زیبای بوشهر بیاورد.

مدیر پایگاه بافت تاریخی شهر بوشهر می‌گوید: برای ایجاد، ساماندهی و احیای هرچه بیشتر معابر و گذرهای تاریخی در بافت تلاش شده از ظرفیت دیگر دستگاه‌های اجرایی این استان استفاده شود و امید می‌رود در آینده شاهد همکاری و مشارکت همه جانبه بیشتری در این مسیر با هدف پاسداشت میراث فرهنگی این استان باشیم.

به گفته اسپرغم در این طرح تلاش شد کف سازی و جداره‌های کنار گذر به همان حالت اصیل مرمت و ساماندهی شوند و یک سری گذرها به عنوان معبرهای ارزشمند گردشگری شناسایی و طراحی و مورد ساماندهی قرار گیرد.

اولین گذری که برای گسترش گردشگری مورد مرمت قرار گرفت رشیدی – رفیعی است که در محله کوتی قرار دارد و قسمت زیادی از معابر این محل را پوشش می‌دهد و ۵۰ بنا را شامل می‌شود در این گذر همه سطح با مصالح همگن براساس ضوابط ساخت و ساز در بافت تاریخی شهر بوشهر مرمت و کف سازی شد.

به گفته مسئول پایگاه بافت تاریخی بوشهر مرمت گذر تاریخی رشیدی – رفیعی-تحت نظارت پایگاه بافت تاریخی بوشهر با اعتبار ۱۰ میلیارد تومان اجرا و عملیات اصلی و فنی شامل کف‌سازی معابر، ساماندهی زیرساخت تأسیسات شهری و بهسازی نمای پلاک‌های مجاور این گذر انجام شده‌است.

دومین گذر سامان‌یافته، گذر محله بهبهانی است که در مرحله طراحی از میدان روبروی عمارت “زنده‌پی” آغاز و به عمارت “کمندی” ختم می‌شود و در مسیر احیای آن تکمیل زیرساخت‌ها، کف سازی معبر و ساماندهی جداره‌ها و مبلمان شهری تعریف شده اما هنوز اجرایی نشده‌است.

به گفته اسپرغم تعداد قابل توجهی پلاک‌های ثبتی و دارای ارزش معماری در گذر محله بهبهانی قرار می‌گیرد که از این میان می‌توان عمارت‌های زنده پی و کمندی، خانه‌های “ساکی” و “عبدی‌زاده” را به عنوان شاخص‌ترین‌ها نام برد.

او تاکید می‌کند که در اجرای همه این طرح‌ها ضوابط خاص بافت‌های سنتی مورد توجه قرار دارد و به منظور صیانت از جلوه بصری این گستره تاریخی، از مصالح هماهنگ با سایر سازه‌های بافت استفاده می‌شود.

اجرای طرح فاضلاب راهی برای نجات گنجینه تاریخی بوشهر

اجرای پروژه‌های زیرساختی از الزامات و ضرورت‌های حفظ و ماندگاری بافت تاریخی بوشهر به عنوان یک گنجینه گران‌بها در کنار آب‌های خلیج فارس به شمار می‌رود و اراده مدیریت استان بوشهر هموراه مبنی بر حفظ این پهنه تاریخی بوده که با مصوبه هیات دولت پروژه فاضلاب آن تصویب و از سال ۹۷ عملیات اجرایی این طرح در بافت تاریخی و خیابان‌ها و محله‌های منتهی به آن آغاز شد.

از نظر مسئولان استان بوشهر اگر طرح فاضلاب در بافت تاریخی بوشهر اجرا نمی‌شد بدون شک این بافت دچار آسیب جدی و در معرض نابودی قرار می‌گرفت.

پروژه فاضلاب بافت قدیم به طول ۳۵ کیلومتر و احداث ۲ ایستگاه پمپاژ و ارتقا تصفیه خانه فاضلاب با هزینه ۱۳۰ میلیارد تومان اعتبار برای ۲۰ هزار نفر جمعیت تعریف و در زمان حاضر ۴۰ درصد شبکه تکمیل شده‌است و مراحل پایانی خود را طی می‌کند.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان بوشهر می‌گوید: اجرای پروژه فاضلاب بافت قدیم بوشهر نقشی مهم در بهداشت ساکنان، حفظ این بافت از فرسایش دارد و حذف چاه‌های سپتیک و جذبی در کنار احیای عمارت‌ها باعث زیبا سازی منظر این بافت می‌شود.

عبدالحمید حمزه پور معتقد است: براساس برنامه ریزی انجام شده پروژه فاضلاب بافت قدیم بوشهر در محله‌های چهارگانه کوتی، دهدشتی، بهبهانی، شنبدی، خیابان‌ها و محله‌های اطراف آن اجرا می‌شود و در زمان حاضر ۹۷ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و خطوط فرعی اجرا و تنها ۷۰ تا ۸۰ متر از خط اصلی باقی مانده که انتظار می‌رود هرچه زودتر مورد بهره‌برداری قرار گیرد.

به گفته وی بافت تجاری، کوچه‌های کم عرض ۸۰ تا ۹۰ متری و زه بالای آب‌های زیرزمینی از جمله عوامل طولانی شدن روند اجرای پروژه فاضلاب بافت قدیم است.

همدلی و همراهی لازمه حفظ و احیا بافت تاریخی بوشهر 

بافت قدیم بوشهر با ویژگی‌های خاص و بی نظیر معماری و سابقه تاریخی که دارد به عنوان هویت تاریخی این شهر شناخته می‌شود و پرداختن به آن از سوی همه دستگاه‌های مسئول از جمله شهرداری برای روان سازی زندگی و حفظ بافت امری ضروری به شمار می‌رود.

 شهردار بافت قدیم بوشهر معتقد است: کارهای مطالعاتی و پژوهشی انجام شده در باره بافت تاریخی بوشهر از سوی مراکز علمی کافی نیست و با توجه به ظرفیت موجود در این پهنه تاریخی و قابلیت دفاع از لحاظ معماری، می‌طلبد دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا پایان نامه‌های خود را حول این محور انجام دهند. 

به گفته فیصل محبی برای حفظ و احیای هویت بافت تاریخی بوشهر با توجه به تاثیرگذاری آن در موضوعات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی باید همدلی بین سایر دستگاه‌های اجرایی با نظارت مستقیم مدیریت ارشد استان وجود داشته باشد.

محبی ادامه می‌دهد: هرچند میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان متولی اصلی بافت تاریخی بوشهر است اما برخی دستگاه‌های خدمات رسان از جمله شهرداری در تلاش است با اجرای پروژه‌های شهری اسباب و زیرساخت زندگی را برای مردم ساکن در بافت فراهم کند دراین ارتباط در قالب پروژه‌های مختلف سنگ و موزائیک فرش‌ برای روان سازی عبور و مرور مردم و مرمت و بهسازی جداره‌های بافت انجام شده تا مردم رغبت بیشتری برای زندگی در بافت داشته باشند.

ظرفیت جهانی شدن بافت قدیم بوشهر 

او تاکید می‌کند: بیشترین تمرکز شهرداری بر مرمت گذرها و ایجاد و تقویت مبلمان شهری مناسب در بافت قدیم بوشهر است در همین راستا “گذر ادیان” که محور گردشگری شرقی – غربی است و به گذر کوتی (شمالی – جنوبی ) می‌رسد تعریف شده‌است.

به گفته محبی تملک برخی از عمارت‌ها و بازسازی آنها از جمله دیگر اقدامات شهرداری بوشهر است که در این راستا عمارت بیلیارد با ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی و خانه مشروطه در فازهای مختلفی در دست اقدام است.

به اعتقاد شهردار بافت قدیم بوشهر، این بافت با توجه به قدمت و ظرفیتی که دارد قابلیت ثبت در فهرست آثار جهانی را دارد به همین دلیل همه دست اندرکاران باید در کنار هم و بسیار حساب شده ملزومات این کار را فراهم کنند.

به گفته محبی هفت میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان پروژه شامل پنج میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان پروژه عمرانی، یک میلیارد تومان مبلمان شهری و یک میلیارد تومان نیز برای سایر بخش‌ها از سوی شهرداری بافت قدیم بوشهر برای سال جاری تعریف شده‌است.

نقش سازمان‌های مردم نهاد در احیای بافت قدیم بوشهر 

حفاظت از یک پهنه و بافت تاریخی بیش از آنکه نیازمند بازسازی و مرمت باشد به فرهنگ سازی در بین جامعه متخصص و استفاده کننده از آن نیاز دارد و این مهم بیشترین تاثیر را در حفظ و نگهداری آثار و بافت‌های تاریخی خواهد داشت.

اسپرغم معتقد است در این مقوله سازمان‌های مردم نهاد، استادان صاحب‌نظر، متخصصان، دانشجویان معماری و دوست‌داران معماری فرهنگی، بیشترین نقش آفرینی را در باز زنده‌سازی بافت تاریخی شهر بوشهر داشته اند و اداره کل میراث فرهنگی استان بوشهر این فعالیت‌ها را مورد حمایت قرار می‌دهد.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی بوشهر می‌گوید: در این ارتباط امروز پررنگ کردن مشارکت مردمی و تشویق بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در بافت تاریخی از دیگر اولویت‌های این پایگاه است که مرمت سه هتل تاریخی در محدوده بافت با همت بخش خصوصی آغاز شده‌است.